Category Archives: Uncategorized

Ξεψαχνίζοντας το παρελθόν: μαθητική μπροσούρα του 2006

Η τριετία 2002-2005 αποτελεί μια κρίσημη χρονική περίοδος για την ανάπτυξη του αναρχικού κινήματος τη δεκαετία του 2000, περίοδος με σημαντικές αυξομειωτικές τάσεις στη δυναμική και την εξωστρέφεια των κινηματικών δυνάμεων. Το 2002 σημαδεύεται από τις συγκλονιστικές εξελίξεις της “εξάρθρωσης της 17 Νοέμβρη και του πανηγυρικού ρεβανσισμού του πολιτικού και μιντιακού κατεστημένου (με όλο το όργιο κρατικής τρομοκρατίας και των δεκάδων συλλήψεων, προσαγωγών και στοχοποίησεων που ακολούθησε) και από την αποφασιστικη μετωπική σύγκρουση του κόσμου της αναρχίας με ακριβώς αυτό το κλίμα ζόφου. Στη συνέχεια σημειώνεται μια ανάκαμψη που χαρακτηρίζεται από την αντεπίθεση των ριζοσπαστικών δυνάμεων, ήδη από τις αρχές του 2003, με αφορμή τα μεγάλα και συγκρουσιακά αντιπολεμικά συλλαλητήρια που αντιτίθονταν στην εισβολή των δυτικών δυνάμεων στο Ιράκ (χωρίς να χρειάζεται να εκδηλωθεί κάποια τάση αλληλεγγύης που θα ξέπλενε το Χουσεϊνικό καθεστώς) και μετέπειτα με τη διοργάνωση της αντι-συνόδου ενάντια στη μάζωξη των Ευρωπαίων ηγετών στη Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, που την χαρακτήρισε η πολιτική επιλογή σπασίματος του κλίματος τρομοκρατίας στην πόλη και του διακηρυγμένου δόγματος μηδενικής ανοχής. Η επόμενη περίοδος θα σημαδευτεί από το μαζικό κίνημα αλληλεγγύης στους 7 αναρχικούς απεργούς πείνας, προφυλακισμένους για τα γεγονότα της αντισυνόδου που απαιτούσαν την απελευθέρωση τους. Η έντονη ριζοσπαστικοποίηση του 2003 θα υποχωρήσει ραγδαία μέσα στο 2004, χρονιά εκλογών και εναλλαγής στην εξουσία της λαϊκοδεξιάς κυβέρνησης της ΝΔ. Το 2004 είναι μια χρονιά με τεράστιο αρνητικό ειδικό βάρος και μεγάλης κινηματικής άμπωτης. Μια χρονιά εθνικής φρενίτιδας που προκαλείται τόσο από την διοργάνωση της Ολυμπιάδας και τον παράλογο παροξυσμό που προκαλεί, όσο και από τη νίκη της Εθνικής ομάδας στο Euro του 2004 στην Πορτογαλία που ανύψωσε την σύγχρονη εθνικοφροσύνη στα ύψη ( προ-άγγελος του εθνικιστικού πογκρόμ εναντίον αλβανών μεταναστών το φθινόπορο της ίδιας χρονιάς). Είναι παράλληλα η χρονιά που περνάμε σε μια εποχή άλλου τύπου μητροπολιτικής καταστολής, με την εγκαινίαση των συστημάτων δημόσιας παρακολούθησης και τις εκατοντάδες κάμερες που άρχιζαν να τοποθετούνται παντού, ενώ το υπουργείο δημοσίας τάξης με την πολιτική εποπτεία του Βουλγαράκη θα εγκαταστούσε μόνιμες διμοιρίες των ΜΑΤ στην πλατεία Εξαρχείων για να προστατεύουν τα έργα που θα ξεκινούσαν για το σταθμό του Μετρό στην περιοχή. Το 2005 το κλίμα αρχίζει να αντιστρέφεται σιγά σιγά. Οι κινηματικές δυνάμεις αρχίζουν να αναδιοργανώνονται. Συγκροτούν ένα μαζικό ανάχωμα στις πολυάριθμες φασιστικές επιθέσεις εκείνης της περιόδου, ένα ανάχωμα που εκδήλωνεται με πολλές μορφές είτε με σποραδικές γειτονικές αντιφασιστικές πορείες, είτε με μαζικές καταδρομικές επιθέσεις στα γραφεία της Χρυσής Αυγής, είτε με την σύγκρουση με οργανωμένα τάγματα εφόδου στο Πάντειο με αφορμή την ομηρία οπλοφόρου φασίστα που εντοπίστηκε στη σχολή, είτε με τη μαζικότερη αντιφασιστική διαδήλωση εκείνης της εποχής . Παράλληλα οι αναρχικές δυνάμεις εξαπολύουν ένα δυναμικό κύμα σαμποτάζ ενάντια στην κοινωνία ελέγχου και επίτηρησης (με συντονισμένους εμπρησμούς καμερών) , εμποδίζουν την απόπειρα λειτουργίας εργοταξίου στην πλατεία εξαρχείων και απομακρύνουν εν τέλει με απανωτές καταδρομικές επιθέσεις τις διμοιρίες των ΜΑΤ από την πλατεία Εξαρχειων και τα γύρω στενά , σε μια συγκυρία όπου η καταστολή μέσα στην περιοχή ήταν ιδιαίτερα σκληρή και μερικές μόνο μολότοφ μπορούσαν να προκαλέσουν κυνηγητό ως την κορυφή του Λόφου του Στρέφη και πογκρόμ μαζικών προσαγωγών ακόμα και της τάξως των 100 plus ατόμων ( Μάης 2005).

Με φόντο την προηγούμενη τριετία και τις εξελίξεις που την είχαν στιγματίσει, εμφανίζεται ήδη από τις αρχές του 2005 ένας σχηματισμός αναρχικών μαθητών που θα προσπαθήσει – παρά τις εναλλαγές στην σύνθεση του- να διατηρηθεί έως και το 2007. Αυτός ο σχηματισμός, αποτελούμενος από αναρχικούς/ές που στην πλειοψηφία τους ήταν ήδη δραστηριοποιημένοι/ες, έδρασε την επόμενη διετία μέσα στα μέγάλα και μικρά γεγονότα που καθόρισαν την εξέλιξη του αναρχικού κινήματος το επόμενο μισό αυτής της δεκαετίας. Παρά την ετερόκλητη σύνθεση του, και κόντρα στην παράδοση που ήθελε όλες τις αναρχικές μαθητικές ομάδες έως τότε, να γίνονται θυγατρικά παραρτήματα μεγάλων κεντρικών συλλογικοτήτων, ο σχηματισμός αυτός διεκδίκησε και κατάφερε να διατηρήσει την αυτονομία του, πράγμα που ήταν και ένα από τα μεγαλύτερα στοίχηματα που εξαρχής είχε θέσει.
Μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια, η συγκεκριμένη ομάδα αναρχικών μαθητών έθεσε επιπλέον στοιχήματα επιχειρώντας να αντιμετωπίσει κι άλλες προκλήσεις. Εξαρχής ζητούμενο ήταν η σύνδεση με το μαθητικό υποκείμενο στους δρόμους, κάτι που συνεχώς προκαλούσε την εχθρική αντιμετώπιση της καθοδήγησης του ΚΚΕ που είχε αναλάβει να ποδηγετεί τις μαθητικές κινητοποιήσεις. Η όλη ιδέα για δημιουργία αυτονομημένων σχολικών μπλοκ στις μαθητικές πορείες που διοργάνωνε το ΣΑΣΑ ( Συντονιστικό Αγώνα Σχολείων Αθήνας), ήταν κάτι αδιανόητο για τις δυνάμεις του κομματικού μηχανισμού του ΚΚΕ, ενός μηχανισμού εθισμένου στον απόλυτο έλεγχο και χειράγωγηση κάθε είδους κινητοποιήσεων. Παρά τη διαρκής εχθρικότητα ωστόσο οι παρεμβάσεις στις συγκεντρώσεις του ΣΑΣΑ ηταν διαρκής τόσο με την διακίνηση αναρχικού υλικού (τρικάκια, κείμενα, μπροσούρες) όσο και με την προσπάθεια δημιουργίας ανεξάρτητων και ακηδεμόνευτων μαθητικών μπλοκ όπου και όποτε αυτό ήταν δυνατό. Οι παρεμβάσεις φυσικά δεν περιορίστηκαν μόνο στις μαθητικές πορείες που καλούνταν από το ΣΑΣΑ. Στόχος ήταν η μεγαλύτερη δυνατή σύνδεση με το υποκείμενο των μαθητών που ασφυκτιούσε στους καθορισμενους ως τότε τρόπους αντίδρασης. Ετσι οι παρεμβάσεις επεκτείνονταν σε αρκετά κατά τόπους σχολεία, που μπορεί να τελούσαν υπό κατάληψη , όπου μοιράζονταν κείμενα και γινόντουσαν απόπειρες ζύμωσης με τους μαθητές. Πάντα με πυρήνα το σκεπτικό ότι τα σχολεια είναι τα θεμέλια του κοινωνικού προγραμματισμού, με σημαντικότερο σύνθημα το “Το σύστημα διδασκαλίας είναι η διδασκαλια του συστήματος” και το ” Μπουρλούτο και φωτιά στα σχολικά κελιά” γινόταν μια απόπειρα επικοινωνίας πιο προωθημένων σκεπτικών και προταγμάτων. Με εμφανής πάντα, τη κριτική στην εκπαιδευτική διαδικασία και την κανονικότητα της, ήταν εξαιρετικά σημαντικό να ξεφύγει η κουβέντα γύρω από τα παραδοσιακά συνδικαλιστικά αιτήματα των μαθητών,  που πολλές φορές φοριούντουσαν καπέλο από αλλού ( έτσι για να φαίνονται τάχα πιο μεγαλίστικα ). Οι συζητήσεις που γίνονταν, αποσκοπούσαν στη διαχυση σκεπτικών που είχαν σχέση με την ομορφιά του απελευθερωμένου χρόνου, το πνεύμα ανταρσίας και ανυπακοής και το σαμποταζ των ίδιων των σχολικών υποδομών ως κομμάτι έκφρασης των αρνήσεων απέναντι στην κανονικοποίηση των ζωών μας, ήδη απο τα πιο τρυφερά μας χρόνια. Έτσι συχνά πυκνά αντικέιμενο των συζητήσεων αυτών έφτανε να είναι η αξία βανδαλισμών εναντια στις σχολικές υποδομές, ειδικά στα γραφεία των καθηγητών και στα αρχεία με τα απουσιολόγια κτλ. σε αντιδιαστολή με τις κομματικές παραινέσεις του ΚΚΕ που προέτασε αγώνες σε ένα πνεύμα περισσότερο προσκοπικό παρά πολιτικό. Η συμβολή της συγκεκριμένης δουλειάς μεταξύ άλλων, είχε μια κάποια αντανάκλαση, τουλάχιστον σε ένα σχολείο του Χολαργού, οπου κατάφερνε να βάζει αναρχικό πλαίσιο κατάληψης την κλασικη περίοδο των κατάληψεων, ( για κάποιες χρονιές της περιόδου εκείνης), να κατεβάζει την ελληνική σημαιά ανεβάζοντας αναρχική , και να κλεινει τις πύλες του σχολείου με κάδους για οδοφράγματα. Πέραν όμως της περίπτωσης αυτής,  η δουλειά στα σχολεία περιελάμβανε διαρκείς παρεμβάσεις με αναγραφές συνθημάτων και πεταγμα τρικακίων με αναρχικά συνθήματα, ειδικά την προηγούμενη πορειών, είτε μαθητικών είτε φοιτητικών. Δεν ήταν λίγες οι φορές επίσης που η συγκεκριμένη ομάδα εμφανίστηκε διακριτά ακόμα και σε εργατικές απεργίες που καλούσαν ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ.

Την περίοδο έναρξης των φοιτητικών κινητοποιήσεων έγιναν κάποιες απόπειρες να δημιουργηθεί κεντρικό συντονιστικο αναρχικών μαθητών, με σκοπό την πιο ευρεία σύνδεση των μαθητικών και φοιτητικών υποκειμένων, οι οποίες ωστόσο δεν ευόδωσαν. Το καλοκαίρι του 2006 και με τις αριστερές παρατάξεις να οδηγούν σε φάση εκτόνωσης το φοιτητικό κίνημα, μια πρωτοβούλια ανένταχτων φοιτητών κατέλαβε την Πρυτανεία στα Προπύλαια με σκοπό να διατηρήσει το πνεύμα και το κλίμα του αγώνα ζωντανό σε μια προσπάθεια καταδειξης μεταξύ άλλων, και το ρόλου των φοιτητικών παρατάξεων μέσα στο κίνημα της εποχής. Η κατάληψη αυτή ενθουσίασε τον κόσμο της συγκεκριμένης αναρχικής ομάδας,  που την στήριξε και ήρθε σε επαφή με συντρόφους/σσες από στέκια σχολών που ασχολούνταν ενεργά με την προσπάθεια δημιουργίας μιας οριζόντιας και απο τα κάτω,  συσπείρωσης φοιτητικών συλλόγων , μακριά από την ποδηγέτηση των αριστερών (κάτι που εν μερει επετέυχθη την επομενη σεζόν). Η γνωριμία και η σύνδεση αυτή υπήρξε μια ζωογόνα διαδικασια ζύμωσης, η οποία  που στο βαθμό που της αναλογούσε και οσο ήταν εφικτό, συνέδεσε διαφορετικές εμπειρίες και ταχύτητες αγώνων. Εκεί επίσης έγιναν γνωριμίες και συναντήσεις με άλλα άτομα που θα ανανέωναν το σχήμα.
Το επόμενο Φθινόπωρο, και παρά την κριτική του στάση απεναντι στο ρόλο των καθηγητών στα σχολεία ως εκφραστών του κοινωνικού προγραμματισμού, το ίδιο σχήμα (που πλέον η σύνθεση του αποτελούνταν πιο πολύ από φοιτητές πλέον), κατέβαινε στις απεργίες των δασκάλων, συμμετείχε στις συντονιστικές επιτροπές της ΔΟΕ , προσπαθώντας να γειώσει και να επικοινωνήσει τις πάγια ριζοσπαστικές θέσεις σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία, το θεσμικό ρόλο των εκπαιδευτικών αλλά και το ρόλο των συνδικαλιστικών φορέων στην ίδια την απεργία. Το επόμενο διάστημα, διάστημα έντασης του φοιτητικού κινήματος, η παρουσία στις καταλήψεις, τις διαδηλώσεις και τις συγκρούσεις ήταν πάντα δεδομένη, πότε πιο διακριτά, πότε πιο άτακτα, αλλά πάντα σε μια μίνιμουμ εσωτερική συνενόηση , και με λόγο που στρεφόταν κλασικά προς την ανάδειξη του θεσμικού ρόλου που εξυπηρετούν τα ανώτατα θεσμικά ιδρύματα. Από τα μέσα του 2007, έπειτα από πολλές διαδοχικές ανασυνθέσεις της ομάδας, που πλέον άρχισε και να απομακρύνεται από τη σύνδεση της με τα σχολεία και το μαθητικό υποκείμενο, ο κόσμος αρχίζει να σπάει και έτσι  να χαλαρώνει ο συνδετικός κρίκος και ο ειδικός χαρακτήρας ύπαρξης της.
Η ανανεωσιμότητα της ομάδας, οι συχνές αποχωρήσεις μελών και οι αφίξεις νέων, βοηθούσαν το σχήμα να ελίσεται και να αναπροσαρμόζεται συνεχώς αλλά στο τέλος είχε απομείνει μόνο ένας πολύ μικρός πυρήνας ατόμων. Ωστόσο αυτό το διάστημα ήταν μια μεγάλη και δυνατή εμπειρία αγώνα που σίγουρα άφησε πολλά διδάγματα πίσω της, διαφορετικά ίσως για τον καθένα. Μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια, διαμορφώθηκαν σχέσεις που άλλες ξεθύμαναν γρήγορα, και άλλες υπήρξαν στενές για αρκετά χρόνια. Κάποιοι χάθηκαν οριστικά μεταξύ τους, μεταξύ άλλων όμως σφυρηλατήθηκαν  δυνατές συντροφικές και φιλικές σχέσεις.
Στα χρόνια που ακουλούθησαν, πάρθηκαν διαφορετικοί δρόμοι. Πολλές φορές εκ διαμετρου αντίθετοι. Κάποιοι εγκατέλειψαν τελείως, κάποιοι αποροφήθηκαν αλλού, κάποιοι κατέληξαν στις παρανομίες και τις φυλακές. Σχέσεις δοκιμάστηκαν, συγκρούστηκαν, πέρασαν δια πυρός και σιδήρου,  μέσα από διαδοχικούς ενθουσιασμούς, απογοητεύσεις, ξενερώματα και πίκρες,  αλλά και απόπειρες να ξαναβρεθεί κάπου το νήμα της  αρχικής σύνδεσης. Έστω σε σκληρούς καιρούς, σε σκληρές συνθήκες, με σκληρές τριβές στις σχέσεις… Γιατί πάνω από όλα εκείνα ήταν χρόνια που,  αν μη τι άλλο , κυριαρχούσε έντονα η εφηβική ψευδαίσθηση ότι “ζούμε στην αυθεντική πλευρά της ζωής” , ότι όλα είναι πιθανά και ότι όλα μπορούν να συμβούν , και κυρίως, το πιο αφελές: ότι αυτό το συναίσθημα μπορεί να κρατήσει για πάντα. Ακόμα όμως κι αν η ζωή με την ωμότητα και τον κυνισμό της, ποδοπάτησε αυτές τις αφέλειες , ισως πραγματικά μια τέτοια σύνδεση να μην μπορεί να σβήσει ποτέ της τελείως . Ίσως , κάπου, άγνωστο με ποιο τρόπο και κάτω υπο ποιές συνθήκες, η φλόγα της καταφέρει να ξαναλάμψει. Ίσως και όχι.

Ανεξάρτητα από όλα αυτά, η καταγραφή της ιστορίας, κάτω υπό όποιες συνθήκες είναι σημαντική , γιατι αποτελεί την καύσιμη ύλη που χρειαζονται οι εμπειρίες του μέλλοντος. Έτσι το παραπάνω χρονικό αποτελεί και  κατά κάποιο τρόπο, παρουσίαση του ιστορικού υποβάθρου της συγκεκριμένης  μπροσούρας, καθώς και δείγμα της πολιτικής κατεύθυνσης και προσανατολισμού αυτής  της  αναρχικής μαθητικής ομάδας την εποχή εκείνη.  Στις λιγοστές της σελίδες,  διακρίνεται ξεκάθαρα το πνεύμα ριζοσπαστικοποίησης της συγγραφικής ομάδας και των προταγμάτων που ήθελε να επικοινωνήσει. Αποτελεί ταυτόχρονα ντοκουμέντο μιας ιστορικής περιόδου κάπως παρεμελημένης απο την κινηματική μας ιστοριογραφία,  και απόδειξη ότι το μαθητικό υποκείμενο δεν είναι πάντα μια περιφέρεια που παρασιτεί στους κόλπους του κινήματος και που “σε δυο χρονάκια θα ναι σπιτάκι του ασούμε”. Αποτελεί πάνω από όλα την απόδειξη ότι μπορεί να υπάρχουν συνειδητοποιημένες ομαδώσεις αναρχικών μαθητών (μια ταυτότητα που εδω και 10 χρόνια πολλοί αρνούνταια αναγνωρίσουν στον αναρχικό μαθητή Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο).   Η μπροσούρα τυπώθηκε στην κατειλειμμένη Πρυτανεία του Φθινοπόρου του 2006, με αίτημα τότε την απελευθέρωση του Σάββα Ξηρού για λόγους υγείας, μιας κατάληψης που υποστηρίχθηκε θερμά από τον κόσμο της ομάδας. Μάλιστα επιχείρησε να θέσει εντός συλλογικών πλαισίων  με πείσμα κιόλας, τη συζήτηση για απαλλοτροιώσεις του εξοπλισμού της Πρυτανείας (υπολογιστές και εκτυπωτές) για κινηματικούς λόγους , κάτι που προσέκρουσε σε μια αδιάλακτου τύπου στάση από το υπόλοιπο σώμα της διαδικασίας , μια στάση που καμία απολύτως σχέση δεν είχε με χαρακτηριστικά αναρχικής συνδιαμορφώσης, συντροφικής ζύμωσης και επικοινωνίας ,αλλά που έδωσε ένα πολύτιμο μάθημα για το τι εστί “συλλογικές διαδικασίες χώρου” και “συλλογικές αποφάσεις”, ένα μάθημα που δε θα ξεχνιώταν ποτέ.
Ο λόγος της μπροσούρας, μπορεί να είναι απλοϊκός αλλά τα νοήματα της δεν παύουν να παραμένουν επικαιροποιημένα και ζωτικά σε κάθε εποχή , ειδικά στη δική μας,  που μαθητές προχωρούν σε καταλήψεις για εθνικιστικά θέματα. Ο σκοπός παράθεσης της, πέρα απο την χρησιμότητα της σαν στοιχείο και τεκμήριο ενός κομματιού της κινηματικής ιστορίας, είναι, αν τα καταφέρει, να προκαλέσει παρόμοιους προβληματισμούς με αυτούς που επιδίωκε τότε.

Σημείωση: Η μπροσούρα εντοπίστηκε μετά απο πάνω απο μια δεκαετία στο κινηματικο αρχείου του αντιεξουσιαστικού στεκιού της Παντείου , κάτι που αναδεικνύει πόσο πολύτιμη και διαχρονική είναι η διατήρηση τέτοιων αρχείων.

Αναρχική μαθητική μπροσούρα 2006

 

 

Τα λούνα παρκ της βίας

Ο δημόσιος διάλογος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει εξελιχθεί δραματικά στη νέα εποχή. Έχει αναχθεί σε μέγιστο διαμορφωτή των δημόσιων ατζεντών και έχει προχωρήσει εκρηκτικά στην με ολοένα και νέους τρόπους ανάδειξη νέων ζητημάτων και προβλημάτων , πράγμα που δε θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο τον τρόπο που διαδραματίζονται πλέον και οι ανταλλαγές απόψεων και αντιπαραθέσεις εντός των πολιτικών ριζοσπαστικών κινημάτων. Η ευκολία χάρη στην οποία μπορούν να κατατεθούν απόψεις και να υποστηριχθούν, πολλές φορές μάλιστα με μεγάλες δόσεις ειρωνίας, ξερολίασης, εριστικότητας κτλ, έχει προσδώσει ένα άλλο ποιοτικό επίπεδο σε αυτο που εως τώρα αποκαλούσαμε πολιτική ζύμωση. Υπάρχουν πολλά γνωρίσματα αυτής της νέας ποιότητας πολιτικής διαλεκτικής ένα από τα οποία είναι και η εύκολη πρόκληση κρίσεων ηθικού πανικού ειδικά πάνω σε αμφιλεγόμενα θέματα . Αυτές οι κρίσεις αποκτούν χαρακτηριστικά διαδικτυακής μαζικής υστερίας, η οποία εξαπλώνεται απλα με ένα κλικ και μετά παίρνει τη μορφή χιονοστιβάδας. Αυτό φυσικά είναι μια γενικότερη διαδικτυακή συμπεριφορά στις μέρες μας αλλά ειδικά σε ότι αφορά το ριζοσπαστικό κίνημα βλέπουμε να υπεισέρχεται ακόμα και σε πεδία μείζονας πολιτικής αντιπαράθεσης είτε σε κεντρικά είτε σε λιγότερο κεντρικά θέματα ενώ πολύ συχνά γίνεται και εργαλείο προώθησης πολιτικών ατζεντών.

Μπροστά σε αυτή την ακραία περίπτωση μαζικής υστερίας και κρίσης ηθικού πανικού που έχει προκληθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή τον ξυλοδαρμό ενός καθ’ ομολογίαν δολοφόνου-βιαστή της νεαρής κοπέλας στη Ρόδο από κρατούμενους στις φυλακές ανηλίκων στην Αυλώνα μάλλον θα πρέπει να επισημανθούν μερικά πράγματα που οι τόσοι πολλοί “φυλακολόγοι” της επικαιρότητας τείνουν να ξεχνούν.

Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν, σε περίπτωση που υπήρχε κανένα μπέρδεμα εως τώρα, ότι οι φυλακές δεν είναι ωραίο μέρος. Αν νόμιζε κανείς το αντίθετο έκανε λάθος. Οι φυλακές είναι άσχημες. Πολύ άσχημες.Έίναι περιβάλλοντα ακραίας βίας. Η ίδια τους η ύπαρξη είναι δομημένη πάνω στη βία και αποσκοπεί στην επιβολή της βίας. Η ίδια η φύση του εγκλεισμού και ο καθημερινός έλεγχος στα σώματα και τα μυαλά των κρατουμένων είναι βία. Η διαρκής επισφάλεια της διαρκούς ομηρίας απο εκδικητικούς μηχανισμούς και ανθρωποφύλακες είναι βία. Οι διαρκείς εξαναγκασμοί, οι προσβολές, οι εξευτελισμοί, τα ξεγυμνώματα, τα σκήψε βήξε και τα ψαχουλέματα, οι ψυχολογικοί εκβιασμοί, το δηλητήριο της ελπίδας για τα διάφορα ευεργετήματα που σου βγαίνει η ψυχή να τα περιμένεις μόνο και μόνο για να σου τα απορίψουν ξανά και ξανά και ξανά, οι άθλιες συνθήκες , η αδιαφορία των γιατρών, η αίσθηση ότι μπορεί να πεθάνεις από ένα απλό πονόδοντο, οι κακομεταχειρήσεις ακόμα και τα ξύλα ,όταν και όπου, όλα αυτά είναι βία. Μια βία που δεν έχει τη φιλμική γοητεία και την σκοτεινή λάμψη της νουάρ λογοτεχνίας. Μια βια απολύτως αληθινή, γήινη, ανελέητη, συντριπτική που δεν έχει τίποτα το ελκυστικό, και που δημιουργεί τους όρους αναπαραγωγής της και μεταξύ των ίδιων των κρατουμένων με διάφορες μορφές και ξεσπάσματα, ενώ ταυτόχρονα τους καταστρέφει, τους διαστρέφει βαθιά, χωρίς επιστροφή πολλές φορές, και άλλες τους τσακίζει, τους τρελαίνει, τους οδηγεί σε αυτοκτονίες… Αν οι πόλεμοι είναι η χώρα της βίας , οι φυλακές είναι η παγκόσμια πρωτεύουσα της.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθεσουμε πως και ο κοινωνικός χάρτης είναι τέτοιος ώστε η κατανομή των κρατουμένων να έχει ξεκάθαρα ταξικό χαρακτήρα. Η προέλευση των κρατουμένων στην πλειοψηφεία των περιπτώσεων προέρχεται από κοινωνικά περιβάλλοντα κατώτερης κοινωνικής υποστάθμης, περιβάλλοντα φτωχοποιημένα, περιθωριοποιημένα , εξαθλιωμένα με την κοινωνική αδικία να είναι ο δικός τους διάτων αστέρας , σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι σε συγκριτικά πιο προνομιούχες κοινωνικές πραγματικότητες. Και κοινωνική αδικία σημαίνει ξανά βία. Η βια λοιπόν είναι η μόνη γλώσσα που γνωρίζει, μιλάει και κατανοεί συνήθως η πλειοψηφεία των παραβατικών υποκειμένων που καταλήγουν στις φυλακές πριν καν καταλήξουν σε αυτές. Μιλάμε για κοινωνικά περιβάλλοντα στα οποία η βία μπορεί να είναι μόνιμη συνθήκη , πάντα και παντού παρούσα, σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής. Πολλές φορές η φυλακή μοιάζει ως απλώς η φυσική κατάληξη για τέτοια υποκείμενα, μια κατάσταση από την οποία η ζωή τους πολύ δύσκολα θα μπορέσει να απεμπλακεί, αν απεμπλακεί. Μια ζωή που ξοδεύεται σε αυτόφορα , σε κρατητήρια, σε ανακριτικά γραφεία τσαλακωμένη μέσα σε χαρτούρες και δικόγραφα, στριμωγμένη σε κλούβες και περιπολικά, τσακισμένη από το ξύλο των μπάτσων για να μιλήσεις ή επειδή απλά. Μια ζωή κατεστραμένη, βουλιαγμένη μέσα στη βία, χωρίς παράθυρο ελπίδας, χωρίς σωτηρία, χωρίς τίποτα απολύτως παρά μόνο απόγνωση και απελπισία. Ειδικά για τις περιπτώσεις ανηλίκων που ξεκινούν να γδέρνουν τις ζωές τους σε αυτό το μύλο από τα πιο τρυφερά τους χρόνια, και που πιθανότατα δε θα γνωρίσουν καμιά άλλη διέξοδο.

Αυτά όλα δε σημαίνουν ότι οι κρατούμενοι είναι αγγελούδια επειδή είναι και θύματα. Δεν αποτελούν κάποιο εξιδανικευμένο κοινωνικό υποκείμενο (όπως και κανένα άλλο) που αποκτά αυτόματη ευσυνειδησία λόγω της ακραίας κοινωνικής αδικίας στην οποία υποβάλεται. Η αναπαραγωγή της κυρίαρχης ιδεολογίας μπορεί να είναι κάλιστα κραταιή και εντός “σωφρονιστικών καταστημάτων” . Η κουλτούρα της επιβολής, της δύναμης, της επίδειξης, της μαγκιάς αποθεώνεται σε ένα κατεξοχήν πατριαρχικό χώρο όπως αυτός των φυλακών γιατί και η πατριαρχία πάνω στα αυτά τα δεκανίκια στηρίζεται. Και ναι στις φυλακές συμβαίνουν πολλά περιστατικά ακραίας κανιβαλικης βίας μεταξύ κρατουμένων και συνήθως πάντα γίνεται με όρους δύναμης. Βίας βάρβαρης, ωμής, που δύσκολα γίνεται πιστευτή κι ακόμα πιο δύσκολα ξεχνάει κανείς ότι υπήρξε μάρτυρας τέτοιων περιστατικών.

Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν πάρα πολλά να πει κανείς για τις φυλακές και το σκατόκοσμο τους ειδικά αν έχει περασει αρκετό καιρό στην κοιλιά του κήτους. Πολλά μπορεί να πει και χωρίς να έχει βρεθεί ούτε μια μέρα. Ότι κι αν λέμε ομως, όποιοι κι αν το λέμε δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια πραγματικότητα πολύ έξω από τις συμβατικές, όπου η κοινωνική πλειοψηφεία έχει μάθει να κινείται. Θα ήταν πολύ ωραίο να χτυπά κανείς τα δάχτυλα του και να γεννιέται επιφοίτηση πάνω σε διάφορα θέματα όπως πχ του αντι-σεξισμού, ή επί άλλων θεμάτων όπως η στοιχειώδης ενσυναίσθηση απέναντι στις άπειρες αδικίες που γεννά η καταπίεση (πράγμα το οποίο για ένα περίεργο λόγο το απαιτούν αρκετοί από τις πιο περιθωριακές κοινωνικές ομάδες ενώ θεωρούν ελιτισμό την ίδια ακριβώς απαίτηση από πιο ευπρόσωπες κοινωνικες ομάδες με καλύτερο προφίλ ακροατηρίου). Θα ήταν ωραίο τόσο για τους εντός όσο και για τους εκτός των τοιχών. Όμως η ζωή μας διδάσκει πως τέτοιες απαιτήσεις είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Με όλα αυτά είναι δυνατόν να αντιληφθούμε πως η ενορχήστρωση μιας πράξης αυτοδικίας εναντίον ενός βιαστή μέσα στις φυλακές δε θα μπορούσε να γίνει με τον όμορφο και ωραίο τρόπο που θα ήθελαν να δουν τα οπτικά μας νεύρα. Είναι δυνατόν να εμπεριέχει βία, ακόμα πιο ακραία από αυτή που εμπεριέιχαν τα βίντεο από Αυλώνα. Είναι δυνατόν να ακουστούν πολύ πιο χυδαίες και σεξιστικές βρισιές από αυτές που ακούστηκαν τώρα . Αλλά μέσα σε ένα σύμπαν ακραίας βίας αυτά είναι μια κανονικότητα. Και είναι υποκρισία να σοκαριζόμαστε όταν ξέρουμε πολύ καλά ότι στην ημερήσια διάταξη των απειλών σχεδόν σε πάσα συνθήκη και ειδικα μεταξυ αντροπαρέων , βρίσκεται το ” θα σε γαμήσω ρε μουνόπανο” , ακόμα και μέσα στον αγγελικά και αντισεξιστικά φτιαγμένο αριστεροαναρχικό μας χώρο.

Η επιδίωξη της επικοινωνίας της πράξης με οπτικοακουστικό υλικό αντανακλά πολλά σημαινόμενα επίσης. Μέσα στις αντεστραμένες σκιές του θεάματος οι κρατούμενοι νιώθουν ότι τέτοιες δημόσιες περιπτώσεις κρατουμένων για τόσο απεχθή και ειδεχθή εγκλήματα προσφέρονται ώστε να βγει προς τα έξω στην κοινωνία ένα πιο “καλό” πρόσωπο των κρατουμένων. Για να πάρουμε τον κόσμο με το μέρος μας. Να στήριζει και καμιά φωνή τους αγώνες κρατουμένων δήθεν πειδη σε τελικη ανάλυση διατηρούν κάποια κριτήρια σε σχέση με κάποιες εγκληματικές πράξεις. Μας θυμίζει κάτι αυτό σαν λογική; Μας φέρνει τίποτα στο μυαλό αυτός ο πρωτόλειος λούμπεν φυλακίστικος λαϊκισμός;

Ωστόσο όπως πάντα και παντού η αλήθεια δεν είναι μια και δεν είναι μονοδιάστατη. Το μίσος για τους βιαστές στις φυλακές δεν προκύπτει μόνο από την ανάγκη μιας λαϊκίστικης εξωστρέφειας. Προκύπτει και από το αγνό πατριαρχικό αίσθημα υπεράσπισης της αρσενικής τιμής όταν βιάζεται κάποιο θυληκό της οικογένειας. Η αντίληψη ότι ο βιασμός των θυληκών προσβάλει τα αρσενικά προστάτες που δεν μπορούν να τα προστατέψουν είναι έστω και υποσυνείδητα πολύ ισχυρή, ακόμα κι αν τα θύματα είναι αγνωστα . Γιατί κατά τα άλλα θα μπορουσε να συμμετέχει σε ένα λιτζάρισμα βιαστή κι ένας τύπος που σιδέρωνε μέχρι θανάτου μια γιαγούλα για ένα 50ευρο.

Ύπάρχουν επίσης και εκείνοι που όσο ειδεχθή κι αν είναι ίσως τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει, χάρη σε συσχετισμούς δύναμης δε θα πειραχτούν ποτέ μάλλον. Και λοιπόν; Προκύπτει απο κάποιο αξιακό στάνταρ το “όλοι ή κανένας” ; Γιατι ενίοτε προκύπτουν και άνθρωποι ,μέσα σε αυτό το βάλτο που τσαλαβουτούν και βουλιάζουν τόσες ψυχές, που διατηρούν ένα πηγαίο μίσος για καθάρματα οπως είναι οι βιαστές και οι πρακτικές τους. Και ναι ειναι δυνατόν αν τους δωθεί η ευκαρία να επιβάλουν τη δική τους δικαιοσύνη έτσι όπως την αντιλαμβάνονται. Με βία. Πολύ ίσως. Σοκαριστική ενδεχομένως για ένα απλό μάτι. Και με τη συνοδεία βρώμικων ύβρεων και απειλών. Πριν προσπαθήσουμε να προβάλουμε τα υπερστάνταρ μας σε τέτοιου τύπου αυτοδικίες και πριν εξισώσουμε την ισοπέδωση ενός βιαστή-δολοφόνου με το μέχρι θανάτου λιτζάρισμα ενός απλώς διαφορετικού από την κανονικότητα ατόμου από δυο υπερασπιστές της ατομικής ιδιοκτησίας ας σκεφτούμε μήπως απλώς έχουμε παρασυρθεί από κάποια νεα μαζική υστερία του διαδικτύου χωρίς κριτήρια.

Ίσως αυτό το δευτερόλεπτο αυτοσυγκράτησης να είναι καθοριστικό πριν αποφάσίσουμε να κουνήσουμε το δάχτυλο μας.

Αυτοδικία και κοινωνική γεωγραφία

Συχνά μας διαφεύγει το γεγονός ότι παντού γύρω μας υπάρχουν πολλές διαφορετικές κοινωνικές πραγματικότητες, οι οποίες μπορεί να μην μας είναι καν ορατές, να μην τις γνωρίζουμε καν , ή να νομίζουμε πως τις γνωρίζουμε αλλά να μην έχουμε την πραγματική ιδέα. Σε αυτό συντείνουν κιόλας οι υπεραπλουστευμένες και υπεραπλοϊκές αφηγήσεις περί μιας ενίαιας κοινωνίας ως ένα κάποιο “όλον”, οι οποίες γεννούν διάφορες ψευδαισθήσεις. Η ψευδαίσθηση λοιπόν ότι ζούμε σε ένα ενιαίο κοινωνικό περιβάλλον και όχι μέσα σε χαοτικο γαλαξία με πολλά διαφορετικά κοινωνικά σύμπαντα εντός του (και μάλιστα πολύ πιθανόν να είναι και αντιθετικά εως εχθρικά μεταξυ τους) πολλές φορές έτη φωτός μακριά απο την πραγματικότητα που εμείς έχουμε συνηθίσει να ζούμε, μας κάνει να αποκτούμε μια κεκτημένη ταχύτητα στις αναλύσεις και προσεγγίσεις μας, με αποτέλεσμα να χάνονται από την οπτική μας οι ιδιαίτερες και ειδοποιές συνθήκες κάθε μικροπραγματικότητας.
Σε κάθε περιπτωση βέβαια η κεντρική κοινωνική οργάνωση διαμεσου Κράτους και Πολιτείας δημιουργούν εκείνα τα πλαίσια διαμόρφωσης βασικών συμπεριφορικών μοτίβων, που σε συνδιασμό με την επιβολή και διάχυτη υιοθεσία της κυριάρχης ιδεολογίας, καθώς και κοινωνικών σχέσεων, να παρατηρούνται και να καταγράφονται σχεδόν σε όλες τις κοινωνικές πραγματικότητες. Έτσι λοιπόν έχουμε βασικές δομικές νόρμες απο τις οποίες ειναι δυνατόν να επηρεάζεται καθολικά ολόκληρη η κοινωνική ζωή. Μια απο αυτές φυσικά είναι η πυραμοειδής μορφή επιβολή της δύναμης σε κάθε πιθανή παραλλαγή: απο το αφεντικό στον εργάτη, από τον εργάτη στην γυναίκα του, από τη γυναίκα στα παιδιά της, απο τα παιδιά σε άλλα πιο αδύναμα παιδιά ή σε αδύναμα ζώα, και ξανά πίσω στην κορυφή και μετά πάλι στη βάση. Εκατομύρια πιθανές και απίθανες παραλλαγές αναπαραγωγής και επιβολής εξουσίας και δύναμης διαχέονται καθημερινά από τα πιο πάνω προς τα πιο κάτω ,αλλά και οριζοντια, μέσα στο κοινωνικό πεδίο , τόσε σε μακροεπίπεδο όσο και σε μικροεπιπέδο. Είναι αυτό το συντριπτικό φαινόμενο του λεγόμενου κοινωνικού κανιβαλισμού. Του πραγματικού κοινωνικού κανιβαλισμού, του αυθεντικού, του αδυσώπητου , του true κοινωνικού κανιβαλισμού, που δεν έχει σχέση με το βλακώδες framing σπασμένα φανάρια-καρτοτηλέφωνα ( ένα framing που επιχείρησε να εγγράψει στην ίδια δημόσια ατζέντα απόπειρες βιασμών, τσαντιές, φέρμες και ναρκοντίλια με μικροβανδαλισμούς δημόσιας περιουσίας) αλλα με τη στυγνή ανελέητη βια της μικροκαθημερινότητας. Της μικροκαθημερινότητας με τις χιλιάδες κρυμμένες χειραγωγήσεις, τους συναισθηματικούς χειρισμούς κάθε είδους, τις κακοποιήσεις, τους βασανισμούς, τους βιασμούς μέχρι και τους φόνους. Είναι το ίδιο φαινόμενο που μην έχοντας πάντα οικονομικό background δεν μπορεί να αναλυθει με το ταξικό φίλτρο και έτσι οι αναγνώσεις που επιχειρούν να εισάγουν την παρουσιαση του στη δημόσια συζήτηση καταδικάζονται από τα μαρξιστικά ιερατεία ως μεταμοντερνιές, φιλελέδικες μαλακίες, αποπροσανατολιστικές αμερικανιές και άλλα τέτοια χαριτωμένα.

Όταν φτάσουν βέβαια τέτοιες ιστορίες να σκάσουν με πάταγο στην επικαιρότητα και να παίξουν στα αστυνομικά δελτία τότε πέφτουμε από τα συννεφάκια μας, συγκλονιζόμαστε, ανακαλύπτουμε αμερικές και σε μια έξαρση κοινωνικού αυτοματισμού αναθεματίζουμε το αποτρόπαιο “μεμονομένο περιστατικό”. Δεν απασχολούν όλες αυτές οι περιπτώσεις βέβαια τα αστυνομικά δελτία όπως πρόσφατα η περίπτωση του βιασμού και στυγνού φόνου στη Ρόδο από δυο κλασσικούς εκπροσώπους της κουλτούρας της επιβολής της ωμής δύναμης, πασπαλισμένης με ισχυρές δόσεις νομιμοποιημένης πατριαρχικής υπεροχής. Σε πολλές περιπτώσεις δε θα απασχολήσει καν. Θα είναι μια καταγγελία γυναίκας στο ΑΤ της περιοχής της που μπήκε σε ένα συρτάρι με πολλούς παρόμοιους καταχωνιασμένους φακέλους. Θα είναι μια βουβή κραυγή απελπισίας γιατί κανείς στη γειτονιά δε σε πιστέψει. Θα είναι φόβος ότι τα αντίποινα αν αντιδράσεις θα είναι τρισχειρότερα. Θα είναι η αγωνία για το τι θα γίνουν τα παιδιά, ή για το αν θα χρειαστεί να αλλάξεις σχολείο η για το αν, αν, αν …. Θα είναι εκατομύρια λόγοι σιωπής, απόγνωσης και ίσως και καμιάς αυτοκτονίας που και που για να ξαναπέσουμε απο τα σύννεφα μας.

Η διαπίστωση αυτής της σκληρής πραγματικότητας που μας περιβάλλει ασφυκτικά στερώντας μας κάθε οξυγόνο δεν μπορεί παρά να προκαλεί μίσος, οργή, ξανά μίσος, ξανά οργή για την αθλιότητα που ονομάζεται κοινωνική ζωή. Η διάχυτη κοινωνική υποκρισία που επικαλύπτει την πυραμίδα της βαρβαρότητας καθως και η διάχυτη κοινωνική αδιαφορία απέναντι της, δε μπορεί παρά να ξεσηκώνει αισθήματα και αντανακλαστικά που ενίοτε μπορεί να οδηγήσουν και στην αυτοδικία. Ίσως όχι πολύ όμορφα. Ίσως όχι πολύ πολιτικοποιημένα, και ιδεατά και όχι ιδιαίτερα συνειδητοποιημένα.  Αλλα εξάλου η ζωή δεν είνα παραγγελία σε σουπερ μαρκετ. Δεν έρχονται όλα όπως τα θέλουμε , ούτε ακολουθούν τα πάντα τα δικά μας ιδεοληπτικά στάνταρ περί απονομής δικαίου.

Οι φυλακές είναι κι αυτές λοιπόν ένα μικρόπεριβάλλον μέσα στον ευρύτερο κοινωνικό γαλαξία. Ως ένας κατεξοχήν τόπος και χώρος αναπαραγωγής δύναμης, ισχύος, εξουσίας και τοξικών συμπεριφορών το να περιμένει κανείς φαινόμενα αυτοδικίας να έχουν χαρακτηριστικά που να ταιριάζουν στις εξευγενισμένες μας προσλαμβάνουσες δεν είναι μόνο πολύτελεια είναι ο κατεξοχήν ελιτισμός. Ελιτισμός μάλιστα που κρύβεται πίσω από ανθρωπολογικού τύπου αναλύσεις σχετικά με την καθώς πρέπει συμπεριφορική λειτουργία των “ιθαγενών” . Άλλο πράγμα βέβαια να τρέφει κανείς ψευδαισθήσεις περί “υποκειμένου” που διαθέτει κάποια αγνά κριτήρια απονομής δικαιοσύνης εντός των φυλακών και άλλο να περιμένει ξαφνικά, και μέσα σε μια μέρα,να αποκτήσουν κριτήρια ορθής συμπεριφοράς οι παραβατικοί υποπρολετάριοι. Σε κάθε περίπτωση η γενικότερη αίσθηση κάθαρσης που νιώθουμε πολλά άτομα παρακολουθώντας τις ψιλές που μάζεψε ο 19χρονος στις φυλακές Αυλώνας δεν προκύπτει επειδή θεωρούμε σώνει και ντε πως οι τιμωροί του στέκουν πιο ψηλά ηθικά. Μπορεί να στέκουν μπορεί και όχι. Μπορεί να είναι απλά ένα ακόμα επεισόδιο, από τα πολλά, κοινωνικού κανιβαλισμού εντός των φυλακών. Ακόμα κι έτσι να είναι όμως στη χειρότερη των χειροτέρων, είναι μια μικρή ηθική ικανοποίηση να βλέπεις την αποκαθήλωση και κατακρύμνηση του δυνατού, του μάγκα, του νταή, του μπρατσαρά, του βαράω και γαμαω επειδή γουστάρω, του βιάζω και σκοτώνω ανυπεράσπιστες κοπέλες (ή κάθε υποκείμενο σε ορισμένη θέση αδυναμίας) πετώντας τις σωρούς τους στα βράχια. Μια αποκάθηλωση που φέρνει τον ίδιο στη θέση του θύματος , αποτελώντας πλέον τον αδύναμο κρίκο στην ίδια αλυσίδα κοινωνικού κανιβαλισμού στην οποία ο ίδιος επένδυσε την τοξική μαγκιά του. Θα χαιρόμασταν το ίδιο αν απο κακή του τύχη σκοτωνόταν σε τροχαίο ή καιγόταν από ατύχημα ζωντανός στο σπίτι του χωρίς να σημαίνει ότι είμαστε υπερ των τροχαίων η των πυρκαγιών σε τυχαία σπίτια. Γιατί αυτοί που βρισκόμαστε απέναντι από τους κάθε λογής δήμιους και βασανιστές, σε όποια τάξη κι αν ανήκουν, θα αισθανόμαστε πάντα μια χαρά, κρυφή ή φανερή, για τις όποιες ανταποδώσεις προκύψουν εις βάρος τους. Γιατί μέχρι το σημείο που  συνειδητά και αποφασιστικά θα πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας διαλύοντας την κοινωνική μηχανή αναπαραγωγής της βαρβαρότητας και της εξουσίας, μπορούμε να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας ένα χαμόγελο με τα δεινά των τυράννων, μικρών και μεγάλων, χωρίς να πρέπει να απολογούμαστε.

Κείμενο του Νίκου Ρωμανού – “Για την υπεράσπιση της ιστορικής μνήμης

Τις τελευταίες μέρες έχουν λάβει χώρα ορισμένα γεγονότα για τα οποία θεωρώ υποχρέωση μου να τοποθετηθώ, αφού όχι μόνο με θίγουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό, αλλά και γιατί επιχειρούν να δημιουργήσουν πολιτικά συμπεράσματα τα οποία είναι εχθρικά και διατυπώνονται με έναν πρωτοφανή κυνισμό. Τα πιο σημαντικά από αυτά τα γεγονότα είναι οι δηλώσεις της Ζωής Κωνσταντοπούλου στο δικαστήριο του μπάτσου-δολοφόνου Κορκονέα και το άρθρο του δημοσιογράφου Γιώργου Δελιχά στην εφημερίδα των Συντακτών με τίτλο “Ενοχοποιούν τον Αλέξη για να σπάσουν τα ισόβια”.

Γύρω από τις συγκεκριμένες πολιτικές γραμμές συντάσσονται όσοι βρίσκονται με το μέρος της πολιτικής αγωγής, ορισμένοι κακόβουλα και άλλοι από καλή πρόθεση, όπως ο πρώην διευθυντής του σχολείου μας Γιώργος Θαλάσσης, αφού οι συγκεκριμένες θέσεις έχουν ένα υποτιθέμενο προοδευτικό πρόσημο. Ας δούμε όμως για ποιο λόγο οι συγκεκριμένες θέσεις, επί της ουσίας αναπαράγουν μία αντιδραστική διαλεκτική που ενισχύει τις απόψεις του ακροδεξιού/φασιστικού/ εθνικιστικού/ πόλου.

Στην τελευταία συνεδρία του εφετείου του Κορκονέα, οι συνήγοροι υπεράσπισής του κατέθεσαν αίτημα προς την έδρα να διαβαστεί το κείμενο που είχα δημοσιεύσει το 2015 με τίτλο “Ρέκβιεμ για ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή”, το οποίο αποτυπώνει την αντικειμενική αλήθεια, τόσο σχετικά με τα γεγονότα εκείνης της βραδιάς, όσο και σχετικά με τις επιλογές και την στάση ζωής του Αλέξανδρου.

Για έναν αμετανόητο δολοφόνο όπως ο Κορκονέας είναι πολύ λογικό να βασίζει την υπεράσπιση του στο γεγονός ότι ο Αλέξανδρος ήταν ένας αναρχικός μαθητής. Είναι η νοηματική συνέχεια της δήλωσης του σε προηγούμενη συνεδρία (εξαιτίας της οποίας παραιτήθηκε και ο Κούγιας) στην οποία δήλωνε αμετανόητος σχετικά με την δολοφονία του Αλέξανδρου καθώς δεν ήταν ένας απλός 15χρονος αλλά ήταν αντιεξουσιαστής. Για τον Κορκονέα η δολοφονία του Αλέξανδρου δεν ήταν τίποτα παραπάνω από την τήρηση των αστυνομικών καθηκόντων του, την ένοπλη υπεράσπιση της κοινωνικής ειρήνης που κράτος και κεφάλαιο επιβάλλουν. Μιας κοινωνικής ειρήνης που για να επιτευχθεί δεν θα διστάσουν να στρέψουν τα όπλα των φρουρών τους ενάντια στους αναρχικούς, τους ανυπότακτους νεολαίους, τους φτωχοδιάβολους, τους μετανάστες, όλους όσους βρίσκονται στο κοινωνικό περιθώριο και η ζωή τους αποτελεί μια ποσοτική μεταβλητή στα στατιστικά διαγράμματα των τεχνοκρατών.

Όλα αυτά δεν αποτελούν τίποτα παραπάνω από την αδιαμφισβήτητη κοινωνική πραγματικότητα του καπιταλισμού. Το παράδοξο όμως είναι το γεγονός πως η κα Κωνσταντοπούλου, ως πολιτική αγωγή εναντίον του Κορκονέα, χαρακτήρισε το κείμενο μου ψευδές αφήνοντας παράλληλα να εννοηθεί ότι η δημοσίευση του είχε πολιτικές σκοπιμότητες. Αποτελεί προσβολή μια μομφή που λέει ότι η με προσωπικό κόστος καταγραφή της ιστορικής αλήθειας και η πολιτική υπεράσπιση της μνήμης ενός νεκρού φίλου κρύβει τις οποιεσδήποτε πολιτικές σκοπιμότητες.

Είναι προκλητικό δε όταν αυτή η δήλωση έρχεται από το στόμα μιας επαγγελματία πολιτικού και απευθύνεται σε έναν αναρχικό που βρίσκεται εδώ και έξι χρόνια στην φυλακή. Η αλήθεια είναι ότι αν κάποιος αναζητήσει πολιτικές σκοπιμότητες τότε θα τις βρει στις δηλώσεις της κα Κωνσταντοπούλου.

Πολιτική σκοπιμότητα κρύβει η αποπολιτικοποίηση του Αλέξανδρου μετατρέποντας έτσι μια κρατική δολοφονία με συγκεκριμένες πολιτικές και ιστορικές συνδέσεις σε ένα ατυχές περιστατικό, μια αντιδημοκρατική εκτροπή που θα ρυθμιστεί μέσα στα πλαίσια της αστικής νομιμότητας. Πολιτική σκοπιμότητα κρύβει η μετατόπιση της συζήτησης γύρω από την πολιτική ταυτότητα του Αλέξανδρου ρίχνοντας ουσιαστικά νερό στον μύλο των πιο ποταπών, φασιστικών και αντιδραστικών απόψεων, νομιμοποιώντας ουσιαστικά τις κρατικές δολοφονίες σε περίπτωση που αυτές είναι στοχευμένες εναντίον όσων αγωνίζονται, εναντίον της κυριαρχίας. Πολιτική σκοπιμότητα και φτηνό λαϊκισμό κρύβει η πολιτική υποστήριξη της σε όλο τον ακροδεξιό/εθνικιστικό συρφετό που διαδήλωνε για την Μακεδονία. Πολιτική σκοπιμότητα κρύβει η δήλωση της ότι οι εθνικιστικές μαθητικές καταλήψεις (εδώ οι 15χρονοι μαθητές βολεύει να είναι πολιτικοποιημένοι) δέχονται προβοκάτσιες από τους χρυσαυγίτες με τον ίδιο τρόπο που οι αναρχικοί είναι προβοκάτορες όταν συγκρούονται με την αστυνομία κατά την διάρκεια κοινωνικών γεγονότων αναπαράγοντας την θεωρία των δύο άκρων. Πολιτική σκοπιμότητα κρύβει η από την πίσω πόρτα πολιτική υποστήριξη της, σε όσους διαδήλωναν υπέρ του Κατσίφα μέσα από άρθρα που αναπαρήγαγε στις ιστοσελίδες της.

Είναι πραγματική ντροπή για την ίδια να χαρακτηρίζει ψευδές ένα κείμενο που ήταν μια κατάθεση ψυχής ώστε να μπει ένα φρένο στην αποπολιτικοποίηση του Αλέξανδρου και να αποτυπωθεί δημόσια ένα μικρό κομμάτι της σύντομης ζωής και ιστορίας του.

Για να μπούμε όμως στην ουσία όλης αυτής της μεθοδευμένης επίθεσης, πρέπει να αναφερθούμε και στο άρθρο του κ. Δελιχά στην εφημερίδα των συντακτών. Ένα άρθρο το οποίο ουσιαστικά αναδεικνύει μια πραγματικότητα, κατά την οποία η υπεράσπιση του Κορκονέα προσπαθεί να σπάσει τα ισόβια καλλιεργώντας ένα κλίμα ηθικού πανικού σχετικά με τα Εξάρχεια και με την πολιτική ταυτότητα του Αλέξανδρου, βάζοντας όμως ύπουλα πίσω από τις γραμμές ως αιτία το κείμενο μου και προσπαθώντας τεχνηέντως να μετακυλίσει την πολιτική ευθύνη σε περίπτωση που σπάσουν τα ισόβια προς το πρόσωπο μου.

Και εδώ βρίσκεται και η ουσία της συγκεκριμένης επίθεσης. Η πραγματικότητα είναι ότι όλους αυτούς τους ενοχλεί που βρίσκεται κάποιος να υπερασπιστεί την μνήμη ενός νεκρού συντρόφου και να μην τον αφήσει έρμαιο στα βρώμικα χέρια των “ευαίσθητων” πολιτικών, των “προοδευτικών” δημοσιογράφων, των κάθε λογής μικροπολιτικών συμφερόντων.

Η συγκεκριμένη στάση και πολιτική θέση -υποτίθεται αριστερή- επί της ουσίας νομιμοποιεί την ρητορική των φασιστών, των πιο συντηρητικών μικροαστικών απόψεων, τους κάθε λογής κυρ Παντελίδες αυτού του κόσμου. Διότι η άρνηση της πραγματικότητας -όπως ήταν αυτή που περιέγραψα στο κείμενο μου- από πλευράς της πολιτικής αγωγής και των υπερασπιστών της, ως δήθεν απάντηση στον μικροαστικό πανικό που διασπείρουν ο μπάτσος-δολοφόνος και οι συνήγοροι υπεράσπισης του, αφήνουν ένα τεράστιο κενό λογικής που καλύπτεται από τις άναρθρες κραυγές όλων όσων υποτίθεται αντιμάχονται ενώ στην πραγματικότητα τους ενισχύουν με την στάση τους.

Γιατί τα “αριστερόστροφα” επιχειρήματα που προβάλλουν, αποτελούν μια διολίσθηση στο πεδίο του διαλόγου που εξυπηρετεί τους φασίστες. Γιατί σημαίνει ότι αν πράγματι ήταν αναρχικός ήταν δίκαιο να δολοφονηθεί από την αστυνομία, ότι αν πέταξε ένα άδειο μπουκάλι μπύρας από τα τριάντα μέτρα είναι λογικό να τον εκτελέσουν εν’ ψυχρώ με μία σφαίρα στην καρδιά, ότι πράγματι όσοι 15χρονοι συχνάζουν στα Εξάρχεια με πολιτικό σκεπτικό είναι εν δυνάμει στόχοι σκοποβολής μιας αστυνομικής περιπολίας. Είναι επιχειρήματα που αποπροσανατολίζουν την συζήτηση όπως ακριβώς και στην περίπτωση του Ζακ λες και αν ήταν υπό την επήρεια ουσιών ήταν λογικό να ξυλοκοπηθεί μέχρι θανάτου μέσα σε σπασμένες τζαμαρίες από τους μαινόμενους προστάτες του ιερού δισκοπότηρου του καπιταλισμού, της ατομικής ιδιοκτησίας.

Ένα σκεπτικό που ουσιαστικά αφήνει χώρο, τον οποίο καταλαμβάνουν όσοι ονειρεύονται μια απολυταρχική δυστοπία, στην οποία όσοι εξεγείρονται θα αφήνονται στο έλεος της κρατικής τρομοκρατίας, όσοι θεωρηθούν ύποπτοι για κλοπή θα λιντσάρονται από τον αφηνιασμένο όχλο, όσοι ορθώσουν το ανάστημα τους θα συκοφαντηθούν μέχρι το σημείο όπου η αντεστραμμένη πραγματικότητα θα γίνει η κυρίαρχη εικόνα για να την προπαγανδίσουν στους φιλήσυχους υπηκόους του καθεστώτος.
Και είναι ταυτόχρονα τόσο υποκριτική όλη αυτή η συζήτηση όταν την ίδια ώρα όλοι οι υπερασπιστές της απολυταρχικής δυστοπίας -που όλο και πλησιάζει- και οι υποστηρικτές τους, φωνάζουν μέσα από κοινωνικά δίκτυα, τηλεοπτικά παράθυρα και κοινοβουλευτικά έδρανα, “τι ήθελε το κωλόπαιδο στα Εξάρχεια”, “καλά να πάθει ο πρεζάκιας”, ενώ διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι οι ειδικές δυνάμεις της αλβανικής αστυνομίας εκτέλεσαν τον Κατσίφα ο οποίος πριν λίγη ώρα πυροβολούσε εναντίον τους. Είναι οι ίδιοι που επικαλούνται τους κανόνες εμπλοκής της αστυνομίας, είναι αυτοί που αναρωτιούνται για ποιον λόγο δεν υπήρξε η σύλληψη του, είναι αυτοί που καταγγέλλουν μονόπλευρα την καταπάτηση των “ανθρωπίνων δικαιωμάτων”.

Αυτούς τους κύκλους και αυτές τις πολιτικές απόψεις ενισχύουν με την ρητορική τους τόσο ο αρθρογράφος της εφημερίδας των συντακτών όσο και η κα Κωνσταντοπούλου, αποπροσανατολίζοντας την συζήτηση γύρω από την πραγματική ουσία των γεγονότων και δίνοντας έμμεσα χώρο σε αυτές τις απόψεις να κυριαρχήσουν ως μια λογική πραγματικότητα.

Από την δική μου πλευρά δεν πρόκειται να σταματήσω να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου καθώς και την μνήμη του φίλου μου σε κάθε προσπάθεια σπίλωσης και λασπολογίας από όπου και αν προέρχεται.

Αν τα συγκεκριμένα πρόσωπα στα οποία αναφέρθηκα έχουν την στοιχειώδη αξιοπρέπεια και υπόληψη είναι υποχρεωμένα αφενός να ανασκευάσουν τα λεγόμενα τους και αφετέρου να σταματήσουν να ενισχύουν με τις απόψεις τους όσους ονειρεύονται την εξάπλωση του σύγχρονου ολοκληρωτισμού σε κάθε πτυχή της ζωής μας, πράγμα αντικειμενικά δύσκολο αφού προσπαθούν με κάθε ευκαιρία να αποτελέσουν κομμάτι του. Σε διαφορετική περίπτωση είναι υπόλογοι απέναντι στην ανατρεπτική ιστορία, μια ιστορία που γράφεται με το αίμα όσων αγωνίζονται, με την πίστη όσων αγαπάνε την ελευθερία. Μια ιστορία που έχει τα δικά της κριτήρια εντελώς διαφορετικά από εκείνα όσων στο βωμό της πολιτικής τους σκοπιμότητας επέλεξαν να λερώσουν τις επιλογές και τις ζωές ανθρώπων. Μια ιστορία στην οποία οι άνθρωποι που αγωνίζονται, το αναρχικό – ανατρεπτικό κίνημα, όσοι νιώθουν να ασφυκτιούν από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, έχουν καταγράψει στην μνήμη και την συνείδηση τους τι πραγματικά συνέβη πριν δέκα χρόνια στον πεζόδρομο της Μεσολογγίου, τους υπεύθυνους και τους πρόθυμους υπερασπιστές τους. Για αυτό και με κάθε ευκαιρία τιμάνε την μνήμη του Αλέξανδρου με τον τρόπο που του αρμόζει όχι με σκυμμένο κεφάλι αλλά με μάτια που λαμπυρίζουν πίσω από τα οδοφράγματα. Όχι με ηττοπάθεια και μοιρολατρία αλλά με πίστη και αφοσίωση ότι ο αγώνας συνεχίζεται, μέχρι λέξεις όπως ελευθερία, αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη να σταθούν στο υψηλότερο βάθρο της ανθρώπινης ύπαρξης όπως τους αξίζει.

Ο καθένας από τους εμπλεκόμενους λοιπόν σε αυτή την υπόθεση ας κοιταχτεί στον καθρέφτη και ας σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Να σταθούμε απέναντι στους αρχιτέκτονες του ιστορικού αναθεωρητισμού!

Να αντισταθούμε σε όσους αναπλάθουν την ιστορική μνήμη προς όφελος τους!

Νίκος Ρωμανός

Αναδημοσιεύση από: https://athens.indymedia.org/post/1593986/

Χρειάζεται όμως πάντα και μια κάποια συμφωνία μεταξύ κυρίαρχου και κυριαρχουμενου

“Πράγματι, ένα σύστημα αποσταθεροποιείται μόνο αν επιτευχθεί η αλλαγή της ανθρώπινης συνείδησης. Κάποια στιγμή σταματήσαμε να συζητάμε το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ατόμων που ζουν εδώ, συμφωνούν με την καπιταλιστική ηθική. Μετά την αρχική φάση της δεκαετίας του ’70, κάποια από τις ομάδες θα έπρεπε να ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα […] Υπάρχει μια συγκεκριμένη “ηθική συμφωνία” μεταξύ εκείνων που βρίσκονται από κάτω και εκείνων που βρίσκεται από πάνω. Πάνω σ’ αυτό βασίζεται το σύστημα. Τη δεκαετία του ’70 είπαμε πολλές βλακείες, όπως ότι η εξουσία βασίζεται αποκλειστικά στην καταστολή. Χρειάζεται όμως πάντα και μια κάποια συμφωνία μεταξύ κυρίαρχου και κυριαρχούμενου”

Karl-Heinz Dellwo , μέλος της ένοπλης επαναστατικής οργάνωσης RAF (Φραξια Κόκκινος Στρατός)

 

 

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τις αστικές μητροπόλεις μας. Ένα φάντασμα που στοιχειώνει τα μυαλά και τις καρδιές ενός βουβού πλήθους που καραδοκεί να δωθεί το σύνθημα για να ξαμοληθεί προς άγραν μιας καλύτερης τιμής ενός ή και περισσότερων καταναλωτικών προϊόντων. Είναι η μέρα που οι δρόμοι και οι είσοδοι καταστημάτων ξεχειλίζουν από ορδές στοιβαγμένων κορμιών που ποδοπατιούνται για να προλάβουν μια πιο γρήγορη εφόρμηση στους σύγχρονους ναούς του δυτικού πολιτισμού, και να προσφέρουν τις εισφορές τους δοξάζοντας την ιερή μέρα της νέας πρωτοκοσμικής θρησκείας των δυτικών κοινωνιών: του καταναλωτισμού. Είναι η μέρα των πολυδιαφημισμένων εκπτώσεων του Black Friday.
Για χρόνια το ελληνικό κοινό (ιδίως εκεινό το αριστεροπροοδευτικό που έχει μονίμως αυτήν τη  μπλαζέ υπεροπτική τάση να σνομπάρει ανελέητα ολόκληρο τον πληθυσμό των ΗΠΑ, θεωρώντας πως πρόκεται για τελειωμένα αμερικανάκια που δεν έχουν καποια ελπιδα σωτηρίας) διακήρυτε πως η αμερικανική ποπ κουλτούρα δε θα έχει καμιά τύχη στην ελληνική κοινωνία γιατί ο Ελληνικός λαός “ξέρει δεν πιάνεται κορόιδο”. Παρακολουθούσαμε λοιπόν για χρόνια αυτόν τον “λαό” που “ξέρει” να προσκυνά τη παλιά ορθόδοξη σοσιαλδημοκρατία, την ίδια ώρα που για πέντε δράμια κοινωνικής προόδου έπνιξε αυτόν τον τόπο στη γενικευμένη κοινωνική διαφθορά για πάνω απο 25 χρόνια.Είδαμε τον ίδιο “λαό” να αναγάγει σε εθνικη διασκέδαση την μπουζουκιάδα και το γλεντοκόπημα του νεοπλουτισμού στις πίστες. Είδαμε την σαπίλα και το εμετό των εκπομπών των ιδιωτικών καναλιών, πρωϊνάδικων, μεσημεριανάδικων, και κάθε λογής -άδικων , να πλυμμηρίζουν τα σαλόνια του ελληνικού “λαού” που “ξέρει” και να τον “ξεβλαχεύουν”. Είδαμε τα εμπορικά κέντρα που κατά τα άλλα το ευαίσθητο κριτήριο της ελληνικής κοινωνιάς θα απέριπτε να αρχίζουν να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια. Είδαμε κάθε είδους riality και talent shows που θα έπιαναν πάτο καθώς ” στην Ελλάδα δε μάσαμε από τέτοιες ξενόφερτες αηδίες” , να γίνονται top 1 στην ιεραρχία της εγχώριας μαζικής κουλτούρας με τα κανάλια να τρίβουν τα χέρια τους που χτύπησαν τέτοια φλέβα. Τέλος είδαμε για πάνω απο δυόμιση δεκαετίες την κυρίαρχη ιδεολογία να απλώνεται και να γιγαντώνεται απίστευτα πολύ μέσα στο κοινωνικό πεδίο, να γίνεται πλέον, όχι μόνο απο τα πάνω αλλά και οριζόντια, τόσο έυκολα οικειοποιήσιμη, να αποκτά μια νοσηρή παρουσία παντού, μέσα σε όλο το φάσμα των κοινωνικών σχέσεων. Κι αυτό μόνο με την επικράτηση του φαινομένου του καταναλωτισμού.

Και ναι το ξέρουμε ότι αυτή ειναι η λειτουργία του καπιταλισμού. Τα αφεντικά ωθούν αυτή την κατάσταση κι έχουν όφελος. Ναι τα αφεντικά είναι κακά. Αυτή είναι η φάση τους. Για αυτό είναι αφεντικα. Για αυτό έχουμε καπιταλισμό και όχι κάτι άλλο. Αλλά πότε θα μιλήσουμε για την ατομική ευθύνη της υιοθέτησης της κουλτούρας του καταναλωτισμού; Πότε επιτέλους θα σταματήσει να θεωρείται ελιτισμός να λες σκουπίδι το σκουπίδι που μπαίνει στο χ κατάστημα νιώθωντας ένας μικρός θεός μέσα σε ένα μικρό σύμπαν, όπου μπορεί να ταλαιπωρήσει, να προσβάλει, να ξεφτιλίσει έναν εργαζόμενο/η επειδή μπορεί. Επειδή δεν τον εξυπηρέτησαν καλά. Επειδή δεν του έφεραν τα ρούχα στο χρώμα που ήθελε, τα παπούτσια στο νούμερο που ήθελε, δεν την σέρβιραν στην ώρα που ήθελε , όπως ακριβώς ήθελε, επειδή ο καφές ήταν λίγο πιο πικρός, το λεμόνι στη βότκα λίγο παραπάνω και το φαγητό στο πιάτο λίγο πιο άνοστο. Επειδή η παραγγελία στη διαμερισματάρα του καθυστέρησε πέντε λεπτά παραπάνω και να μην ξαναγίνει. Κι ας βρέχει έξω με τους δρόμους να γλυστράνε, και ας μένει η ίδια πέντε δρόμους παρακάτω  και ας μην χρειάζεται ντε και καλά να βγάλει το παιδί του delivery έξω στους δρόμους. Κι ας έχει τουλάχιστον 10 νεκρούς στην κωλοδουλειά τα τελευταία δύο χρόνια. Κι ας πρέπει να δουλέψουν οι υπάλληλοι υπερωρίες τις λευκές νύχτες ή τις κυριακές ή μέρες επικών εκπτώσεων. Επειδή έτσι. Επειδη γίνεται. Επειδή μπορείς. Επειδή η νεα θρησκεία του καταναλωτισμού λέει ” ο πελάτης έχει πάντα δίκιο”. Κι έτσι ο πελάτης γίνεται ακόμα ένα αφεντικό και μάλιστα πολύ πιο τυραννικό και δεσποτικό. Γιατί πρέπει να βγάλει τα δικα του απωθημένα στον υπάλληλο. Επειδή το δικό της αφεντικό στο γραφείο της έβαλε τις φωνές. Επειδή ο δικός του προϊστάμενος στην δημόσια υπηρεσία του είπε να μην κάνει διάλειμμα δυο ώρες για τσιγάρο. Επειδή οτιδήποτε . Κι έτσι πέρα από τα παραδοσιακά αφεντικά έχουμε εκατοντάδες, χιλιάδες άλλα, με κλασσικό ύφος καταπιεσμένου τυράννου σου φωνάζουν, σου λένε ότι δεν κάνεις καλά τη δουλειά σου, ότι αν δε σ αρέσει να παραιτηθείς, ότι μια δική τους κουβέντα στο αφεντικό ή μια συμπλήρωση μιας φόρμας ” δεν έτυχα καλής εξυπηρέτησης από το προσωπικό” αρκεί για να βρεθείς στο δρόμο. Για αυτό σκάσε και εξυπηρέτησε. Και προπάντον μη βρίσεις ποτέ τον πελάτη . Γιατί έχει δίκιο. Και γιατί είναι ελιτισμός να χαρακτηρίζεις τέτοια σκουπίδια σκουπίδια. Επειδή απλά είναι πολλά και η χωματερή μεγάλη και πρέπει να την πάρουμε με το μέρος μας.
Κάποια στιγμή λοιπόν ίσως να χρειαστεί να ξανααφουγκραστούμε λίγο τον παλμο της εποχής μας, να μετρηθούμε με τα δυναμικά κοινωνικά φαινόμενα του περιβάλλοντος μας , αυτά που υπάρχουν εκεί έξω και όχι αυτά που φαντασιωνόμαστε ιδεοληπτικά ότι υπάρχουν. Να αναλογιστούμε ότι αν μετά από 8 χρόνια οικονομικής κρίσης χιλιάδες τέτοια καταναλωτικά σκουπίδια δεν διαθέτουν την στοιχειώδη ενσυναίσθηση απέναντι στους εργαζόμενους που πρέπει να ανταπεξέρθουν σε μια τετοια μέρα, δεν είναι ελιτισμός να τα αποκαλείς με το όνομα τους: σκουπίδια.

* Ο Karl-Heinz Dellwo πολιτικοποιείται στη Γερμανική Αριστερά στα τέλη της δεκατίας του 1960. Το 1972 πηγαίνει στο Αμβούργο και ως μέλος της Κόκκινης βοήθειας έρχεται σε επαφή με παράνομα στελέχη της RAF. Την άνοιξη του 1973 συμμετέχει στην κατάληψη ενός σπιτιού στην Echoff Strasse η οποία εκκενώθηκε μετά από επιχείρηση ειδικής μονάδας της αστυνομίας με δακρυγόνα. Το σπίτι κατεδαφίζεται και ο Karl σε ηλικεία 21 χρονών φυλακίζεται ένα χρόνο τον οποίο περνάει στην απομόνωση. Μετά την αποφυλάκιση του συμμετέχει σε μια επιτροπή ενάντια στο βασανιστήριο της απομόνωσης , η οποία προέβαινε σε δράσεις αλληλεγγύης στους κρατούμενους της RAF. Μετά το θάνατο του απεργού πείνας Holger Meins το Νοέμβρη του 1974 ( μετά από 50 μέρες απεργία χωρίς καμιά ιατρική βοήθεια) κατά τη διάρκεια της τρίτης απεργίας πείνας των φυλακισμένων μελών της RAF στο Wittlich , θα ριζοσπαστικοποιηθεί παραπάνω. Τον Απρίλιο του 1975 θα συμμετάσχει στο κομάντο που καταλαμβάνει το γερμανικό προξενείο στη Στοκχόλμη με αίτημα την απελευθέρωση 26 πολιτικών κρατουμένων , μελών διαφόρων ενόπλων οργανώσεων. Η απόπειρα απέτυχε με έκβαση 4 νεκρούς , οι δύο μέλη του επιχειρησιακού κομάντο. Ο Karl συλλαμβάνεται και παραμένει κρατούμενους για 20 χρόνια μέχρι και τις 10/5/1995. Το απόσπασμα στην αρχή είναι από τα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά της συνάντησης μελών της Γερμανικής εμπειρία του ένοπλου αγώνα όπως ο Karl και ο Ronald Mayer ( RAF) , ο Knut Folkers και η Gabriele Rollink ( Κίνημα 2 Ιούνη) με συντονιστή τη Halina Bentkoski. Η συνάντηση αυτή εντάσεται σε μια ευρύτερη σειρά μεγάλων συνεδρίων που έγινε σε μια προσπάθεια καταγραφής της “προφορικής ιστορίας” αναφορικά με την ένοπλη πάλη των δεκαετιών 70 και 80 σε Ιταλία και Γερμανία, που έλαβαν χώρα στη Ζυρίχη , και όπου συμμετείχαν είτε δια της παρουσίας τους ως ελεύθεροι είτε με επιστολές από τις φυλακές , αγωνιστές και απο τις δύο χώρες.

Πηγή:
ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΝΟΠΛΟ ΑΓΩΝΑ Διεθνής Συνάντηση για το Αντάρτικο Πόλεων στην Ιταλία και τη Γερμανία

Επιμέλεια Primo Moroni, Ig Rote Fabrik

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ, 2002

Τιμή στον Mikhail Zhlobitskiy

Ο πόλεμος δεν είναι μονάχα στρατοί παραταγμένοι, στρατιωτικά σαλπίσματα, και παραγγέλματα, πλήθη που αλλαλάζουν καθώς θερίζονται μαζικά από τα πολυβόλα , μαζικοί θάνατοι που προκαλούν άψυχα κουμπιά που πατιουνται απο ψυχρούς χειριστές, παρελασεις τεθωρακισμένων αρμάτων και υπερπτήσεις βομβαρδιστικών. Πόλεμος είναι και το πάθος, η λαχτάρα, η οργή και το μίσος του ατόμου που υψώνει την απόφαση του να χτυπήσει το τέρας αυτού του δολοφονικού κόσμου εδώ, εκεί παρά πέρα. Αυτή η άγρια δίψα για επίθεση στις αξίες του πολιτισμένου γαλαξία της απέραντης σαπίλας που κυριαρχεί παντού γύρω μας. Πόλεμος είναι και οι απελπισμένες κραυγές των μοναχικών ενάντια στην Κυριαρχία. Πόλεμος είναι και η ατομική επιλογή στο σκοτάδι που οπλίζεται με πυροκροτητες και μπαρούτι ενάντια στη βαρβαρότητα και τη μαζική συνενοχή. Που οπλιζεται με μια απόφαση βαθιά χαραγμένη στην καρδιά, μια απόφαση που λυσσασμένα σφίγγει τα δόντια μέχρι να ματώσουν τα ούλα , μια αποφάση που βροντοφωνάζει με την δύναμη χίλιων εκρήξεων: “Μάχομαι μέχρι το τέλος” .

Τιμή για πάντα στον 17χρονο αναρχικό Mikhail Zhlobitskiy που έπεσε νεκρός πυροδοτώντας μια βόμβα στα γραφεία των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας (FSB).

Το αίμα ανεβάζει την τηλεθέαση

Για σχεδόν δύο δεκαετίες κυρίαρχη πολιτισμική τροφή του τηλεοπτικού κοινού ,κι όταν λέμε τηλεοπτικό κοινό ας υπολογίζουμε ένα σεβαστό ποσοστό της κοινωνικής πλειοψηφίας, είναι η εξιδανίκευση του εξευτελισμού και κανιβαλισμού κάθε στοιχείου ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το κοινό στην Ομόνοια , που μπροστά στον άνθρωπο που απειλούσε ότι θα αυτοκτονήσει, γελούσε , τραβούσε φωτογραφίες και βίντεο και φώναζε live ή σχολίαζε στα μέσα δικτύωσης ” πέσε ” , δε μας είναι άγνωστο . Το ξέρουμε πολύ καλά. Είναι το ίδιο κοινό που αποθέωνε τα τρας ριάλιτι της κλειδαρότρυπας των 90s , το ίδιο κοινό που αποθέωνε από το 2001 και μετά κάθε τηλεριάλιτι τύπου big brother, survivor, bar, farma κτλ οπου ομάδες ανθρώπων διαγωνίζονταν για το έπαθλο του ενός, ενώ τους παρακολουθούσαν live 24 ώρες να βάζουν, ίντριγκες , να κανιβάλιζονται μεταξύ τους και να εξευτελίζονται με τον πιο αηδιαστικό τρόπο. Είναι το ίδιο κοινό που αποθέωνε και αποθεώνει κάθε είδους διαγωνισμό ταλέντων στα οποία οι κριτές φροντίζουν επίτηδες να κανιβάλιζουν όσα διαγωνιζόμενα ατομα ελπίζουν ότι μπορούν να ανταποκριθούν στα στάνταρ του κάθε σοόυ. Είναι το ίδιο κοινό που εκπαιδεύεται να νιώθει θεός μεσα από μια διαδραστική συμμετοχικότητα στους διαγωνισμούς ψηφίζοντας ποιοι μπορεί να παραμείνουν και ποιοί όχι στο παιγνίδι. Είναι το ίδιο κοινό που έμαθε να απολαμβάνει να εξευτελίζονται σε εκπομπές με ευφάνταστους τίτλους όπως ” Παρατράγουδα”,  άνθρωποι με μειωμένη ικανότητα αντίληψης και να παρουσιάζονται στο κοινό όπως σε άλλες εποχές τα τσίρκα φρικιών. Είναι το ίδιο κοινό που διψασμένο για ίντριγκα και αποκαλύψεις παρακολουθούσε ανθρώπους να διαγωνίζονται στο αν μπορούν να πουν την αλήθεια προκειμένου να τσιμπήσουν ένα μικρό χρηματικό έπαθλο ομολογώντας σκανδαλιστικά και ένοχα μυστικά. Είναι το ίδιο κοινό που εθισμένο στη κυρίαρχη , μαζική κουλτούρα, δε μπορεί να εκτιμήσει σαν αξία οτιδήποτε δεν μπορεί να προβληθεί στο γυαλί, και που αντιλαμβάνεται τη σημαντικότητα κάθε τραγωδίας αποκλειστικά με όρους τηλεοπτικής ακροαματικότητας. Είναι οι γνωστοί μας στο σχολείο, στο φροντιστήριο, στη σχολή, στη δουλειά , στο λεωφορείο, στις καφετέριες, στις οικογένειες μας ίσως , ακόμα και στις  ίδιες μας τις παρέες που τυχαίνει να μην ασχολούνται με τα πολιτικά και κάθε φορά που θέλουμε να ανοίξουμε ένα θέμα διαμαρτύρονται ότι δεν αντέχουμε να μην το πάμε στο πολιτικό και ότι σκεφτόμαστε κολλημένα.
Και το θέμα σε όλο αυτό είναι ότι σχηματίζεται μια ασφυκτική κανονικότητα στην οποία η κατάσταση αυτή καθίσταται κυρίαρχη και φυσιολογική και η αντίδραση σε αυτή παράλογη , αφύσικη, παράταιρη, απροσάρμοστη, και ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ . Η αποδοχή με μαζικούς όρους αυτής της μαζικής κουλτούρας και του πλέγματος αξιών που σέρνει από πίσω της είναι το αποτύπωμα του δικού μας σύγχρονου πολιτισμού όπως οι αρένες και το κολοσσαίο είναι το αποτύπωμα κάποιου άλλου στον οποίοι οι μάζες παρακολουθούσαν αθρόες σφαγές μονομάχων και χριστιανούς να κατασπαράσονται από θηρία. Όπως τα δημόσια βασανιστήρια και εκτελέσεις στις πλατείες των πόλεων και των χωριών είναι το αποτύπωμα ενός άλλου. Κάθε εποχή, κάθε κοινωνία αφήνει πίσω της και έναν πολιτισμό που αποδεικνύει τις ηθικές και τις πνευματικές της αξίες . Και στη δική μας κοινωνία κυρίαρχη αξία είναι ότι το αίμα, ο πόνος, η τραγωδία φέρνουν τηλεθέαση . Ότι συνέβη στην Ομόνοια δεν είναι παρά ο θρίαμβος της κοινοτυπίας του κακού στην εποχή μας. Όποιοι ψάχνουν να βρουν τέρατα μέσα στον όχλο που στάθηκε στην Ομόνοια ή σχολίαζε στα δίκτυα , όπως έχει εκπαιδευτεί από τον ίδιο τον κοινωνικό μας προγραμματισμό να κάνει , θα εκπλαγούν με το πόσα πολλά κανονικά, τρομακτικά κανονικά, άτομα υπάρχουν μέσα σε αυτόν.
Αυτή είναι η κοινωνική πραγματικότητα που φτιάχνεται με δουλειά μυρμηγκιού και χτίζεται μεθοδικά, αποτελεσματικά και ανελέητα για πάνω απο δυο δεκαετίες παντού ολόγυρα μας.
Τίποτα δεν έχει αλλάξει , απλώς η τεχνολογία και η μαζική κοινωνικη δικτύωση την κάνει πλέον πιο ορατή. Δίνει φωνή στη σιωπηλή πλειοψηφία του τηλεοπτικού κοινού καθώς και τη δυνατότητα να επενεργεί στο κοινωνικό με τρόπους αδύνατους και ανέφικτους στο παρελθόν. Κι αυτό διαλύει μερικά συννεφάκια. Αυτό είναι όλο. Μετά το διαφημιστικό μύνημα συνεχίζεται κανονικά το πρόγραμμα μας. Μείνετε στις θέσεις σας !!!

Το γενικό καλό θέλει θυσίες

Αντικοινωνικά στοιχεία, αντικοινωνικος -εσμός, αποβράσματα της κοινωνίας, κοινωνικά κατακάθια, απόβλητα, υποπροϊόντα, παράσιτα, κοινωνικοί κανίβαλοι……
Η διάχυτη αντίληψη ότι η κοινωνία χρήζει αποστείρωσης από τη “βρώμα και τη δυσωδία” ( λες και δεν την γεννάει η ίδια) , η περιρρέουσα ατμόσφαιρα για έναν αντικοινωνικό κίνδυνο διαρκείας, το ευρύτερα ηλεκτρισμένο κλίμα υστερίας που υπερασπίζεται το αγαθό της ασφάλειας και της περιουσίας, η πλειοδοσία απο διάφορες πλευρές για  την πολιτική προσέγγιση του πιο συντηρητικού μέρους του κοινωνικού κορμού… Όλα τους στοιχεία που συνθέτουν το background για μια σκληρή αντιμετώπιση του κοινού εχθρού.
Όχι λοιπόν. Δεν είναι μόνο ο συγκεκριμένος νοικοκυραίος . Είναι η κοινωνία ολόκληρη που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των νοικοκυραίων. Των καθώς πρέπει. Αυτών με πρόσωπο στον κόσμο και καθαρό κούτελο στην κοινωνία. Δεν είναι ο φασισμός. Είναι απλά η καθημερινή, φυσιολογική, συνηθισμένη κοινωνική συνοχή στο βωμό της οποίας δεν τρέχει να πεθάνουν από μαζικό λιτζάρισμα τοξικοεξαρτημένοι κλέφτες κοσμηματοπωλείων.
Δεν είναι θέμα ελιτισμού. Είναι θέμα ρεαλισμού.

Σύγκρουση Γιγάντων μέσα σε ένα ανέκαθεν πολυπολικό περιβάλον

Οι πρώτες σημαντικές τριβές ανάμεσα στη Σοβιετική Ενωση και στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είχαν εμφανιστεί ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Οι σινοσοβιετικές σχέσεις, που είχαν υπάρξει εγκάρδιες κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1950, επιδεινώθηκαν κατακόρυφα το 1960, όταν και επήλθε η ρήξη ανάμεσα στη Μόσχα και στο Πεκίνο. Αυτή επισημοποιήθηκε και έλαβε μόνιμα χαρακτηριστικά την επόμενη διετία (1961-1962): το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) κατηγόρησε την ηγεσία του ΚΚΣΕ ως «ρεβιζιονιστές προδότες» και τελικά οι δύο χώρες προχώρησαν στη διακοπή των διμερών τους σχέσεων. Η σινοσοβιετική ρήξη υπήρξε γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας για την εξέλιξη του Ψυχρού Πολέμου και γενικότερα της ιστορίας του μεταπολεμικού κόσμου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, Σοβιετική Ενωση και Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, ΚΚΣΕ και ΚΚΚ, εξαπέλυαν βαρύτατες αμοιβαίες κατηγορίες για απόκλιση από τις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού και ανταγωνίζονταν για επέκταση της επιρροής τους στον Τρίτο Κόσμο. Παράλληλα, ήρθαν στην επιφάνεια και συνοριακές διαφορές που είχαν τις ρίζες τους στην επέκταση της τσαρικής Ρωσίας στην Απω Ανατολή κατά τον 19ο αιώνα και που δεν είχαν επιλυθεί οριστικά ούτε με την υπογραφή της σινοσοβιετικής συνθήκης Φιλίας, Συμμαχίας και Αμοιβαίας Βοήθειας του Φεβρουαρίου 1950.
Η ένταση κλιμακώθηκε επικίνδυνα από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Ο Μάο καυτηρίασε επανειλημμένως τον «διεθνή αναθεωρητισμό» της Μόσχας και το γεγονός ότι οι Σοβιετικοί «κατείχαν υπερβολικά πολλά εδάφη [άλλων κρατών]». Πάντως, σε εκείνη τη χρονική συγκυρία η κινεζική ηγεσία δεν επιθυμούσε ανεξέλεγκτη επιδείνωση των σχέσεων με τη Σοβιετική Ενωση, αλλά την υπογραφή νέας συνθήκης που θα επέλυε τις διμερείς συνοριακές διαφορές με τρόπο ικανοποιητικό για το Πεκίνο. Αφενός, η κλιμάκωση του πολέμου στο Βιετνάμ και η κατακόρυφη αύξηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στα νότια της Κίνας, και αφετέρου η αποσταθεροποίηση που προκάλεσε στην Κίνα η εξαπόλυση της Πολιτιστικής Επανάστασης το 1966, δεν άφηναν πολλά περιθώρια στον Μάο να ακολουθήσει συγκρουσιακή πολιτική έναντι της Μόσχας. Σε όλα αυτά θα πρέπει ασφαλώς και να προστεθεί το γεγονός ότι όταν 1962 ξέσπασε πόλεμος Κίνας-Ινδίας, η Ρωσία υποστήριξε την Ινδία με την οποία είχε περισσότερες παρτίδες.

Έτσι λοιπόν η ένταση στις σινοσοβιετικές σχέσεις συνέχισε να αυξάνεται το 1968. Στις 5 Ιανουαρίου 1968 έλαβε χώρα το πρώτο αιματηρό περιστατικό στην παραμεθόριο στον ποταμό Ουσούρι, όταν σοβιετικές δυνάμεις επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά εναντίον ενός κινεζικού αποσπάσματος σε μία από τις διαφιλονικούμενες νησίδες. Επίσης, η σοβιετική επέμβαση στη Τσεχοσλοβακία και η κατάπνιξη της Ανοιξης της Πράγας τον Αύγουστο του 1968 προκάλεσαν ρίγη ανησυχίας για τις σοβιετικές προθέσεις όχι μόνο στη Δύση αλλά και στο Πεκίνο. Μέχρι τα τέλη του 1968 επικράτησε προσωρινή ηρεμία.

Ωστόσο, σύννεφα πολέμου συσσωρεύονταν πάνω από τη σινοσοβιετική μεθόριο, καθώς ΕΣΣΔ και Κίνα είχαν μετακινήσει εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες και πολλές εκατοντάδες αεροσκάφη, τεθωρακισμένα και άλλο βαρύ οπλισμό. Η ένταση οξύνθηκε όταν έλαβε χώρα σειρά επεισοδίων με επίκεντρο το νησί Ζενμπάο (ή Νταμάνσκι) στον Ουσούρι στα τέλη Δεκεμβρίου 1968, και έπειτα τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 1969.
Τον Μάρτιο του 1969, μία ασήμαντη, μικροσκοπική νησίδα στον ίδιο ποταμό (Ουσούρι) προκάλεσε επιπλέον πολύνεκρα μεθοριακά επεισόδια και έφερε στο χείλος της θερμοπυρηνικής αναμέτρησης τη Σοβιετική Ένωση και την Κίνα. Είναι μία διαφιλονικούμενη νησίδα, γνωστή στους μεν Σοβιετικούς ως Νταμάνσκι, στους δε Κινέζους ως Τσενπάο, που βρίσκεται στα ανατολικά σύνορα των δύο χωρών, προς τη μεριά του Βλαδιβοστόκ.
Τη νύχτα της 1 προς 2 Μαρτίου του 1969, περίπου 300 Κινέζοι στρατιώτες, με λευκές στολές παραλλαγής, πέρασαν τον παγωμένο Ουσούρι και κρύφτηκαν πάνω στη χιονισμένη νησίδα. Με το πρώτο φως της μέρας, οι Σοβιετικοί μεθοριακοί φρουροί εντόπισαν ένα εχθρικό απόσπασμα και κινήθηκαν προς τη νησίδα, για να δεχτούν απροειδοποίητα τις ομοβροντίες των Κινέζων. Την ίδια ώρα, το κινεζικό πυροβολικό που βρισκόταν στην άλλη πλευρά του ποταμού, έβαλε κατά των θέσεων των Σοβιετικών. Οι τελευταίοι αναγκάστηκαν να καλέσουν ενισχύσεις από γειτονικές μονάδες για να απωθήσουν τελικά τους αντιπάλους τους έπειτα από φονική μάχη δύο ωρών, κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν 58 Σοβιετικοί στρατιώτες και αδιευκρίνιστος αριθμός Κινέζων.
Στις 3 Μαρτίου, η σοβιετική πρεσβεία στο Πεκίνο πολιορκήθηκε από ένα μαινόμενο πλήθος ερυθροφρουρών που φώναζαν: “Κρεμάστε τον Κοσίγκιν – Τηγανίστε τον Μπρέζνιεφ”. Οι διαδηλώσεις κράτησαν τέσσερις μέρες και απλώθηκαν σε όλη την Κίνα ενώ, κατά το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων, συμμετείχαν σ’ αυτές 260.000.000 πολίτες. Ανάλογες διαδηλώσεις ξέσπασαν στις μεθοριακές σοβιετικές πόλεις του Βλαδιβοστόκ και του Χαμπάροφσκ, ενώ οι νεκροί Σοβιετικοί στρατιώτες κηδεύτηκαν σαν ήρωες πολέμου, με τη συμμετοχή ανώτατων στελεχών της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Στις 7 Μαρτίου, 500.000 άτομα διαδήλωσαν στην κινεζική πρεσβεία της Μόσχας, στη μεγαλύτερη πολιτική συγκέντρωση που γνώρισε επί πολλά χρόνια η σοβιετική πρωτεύουσα. Πέτρες, μπουκάλια, μπογιές και κομμάτια πάγου εκτοξεύτηκαν προς τα παράθυρα της πρεσβείας, σπάζοντας πολλά τζάμια.

Το θεωρητικό περιοδικό του Κ.Κ. Κίνας Κόκκινη Σημαία διακήρυξε: “Αν οι Ρώσοι σοσιαλιμπεριαλιστές θέλουν τον πόλεμο, θα τους σβήσουμε από το πρόσωπο της Γης”.
Νέες ακόμη σφοδρότερες συγκρούσεις, με συμμετοχή ενός συντάγματος 2.000-3.000 ανδρών από κάθε πλευρά, ξέσπασαν στην περιοχή της νησίδας Νταμάνσκι-Τσενπάο στις 15 Μαρτίου. Αν και ούτε οι Σοβιετικοί ούτε οι Κινέζοι έδωσαν λεπτομέρειες των συγκρούσεων, ανταποκριτές του ξένου Τύπου έκαναν λόγο για βαρύτατες εκατέρωθεν απώλειες. Η Λαϊκή Ημερησία του Πεκίνου αποκάλεσε τους ηγέτες του Κρεμλίνου “νέους τσάρους” και “αγέλες γουρουνιών”, ενώ ο Ερυθρός Αστέρας της Μόσχας χαρακτήρισε τον Μάο “αιμοσταγή δικτάτορα, στα χνάρια του Χίτλερ”.

Την 1η Απριλίου συνήλθε στο Πεκίνο το 9ο συνέδριο του Κ.Κ. Κίνας. Στη βασική εισήγησή του για την εξωτερική πολιτική της Κίνας, ο στρατάρχης Λιν Πιάο, επίσημα χρισμένος πλέον ως διάδοχος του Μάο Τσετούνγκ, κήρυξε διμέτωπο αγώνα εναντίον Η.Π.Α. και Ε.Σ.Σ.Δ., τις οποίες χαρακτήρισε “χάρτινες τίγρεις” και δήλωσε την ετοιμότητα της χώρας του να εμπλακεί σε μεγάλης κλίμακας πολέμους. Ο Λιν Πιάο διακήρυξε από το βήμα του συνεδρίου: “Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι η παραμονή της σοσιαλιστικής επανάστασης. Αυτή η βασική θέση του Λένιν δεν έχει χάσει σε τίποτα την επικαιρότητά της. Σύμφωνα με την ιστορική εμπειρία του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι, αν οι Ρώσοι ρεβιζιονιστές, οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές και η παγκόσμια αντίδραση αποφασίσουν να ξεκινήσουν έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, κάτι τέτοιο αναπόφευκτα θα επιταχύνει την ανάπτυξη των αντιθέσεων, ξεσηκώνοντας λαϊκές επαναστάσεις, που θα στείλουν όλη την αγέλη των ιμπεριαλιστών, των ρεβιζιονιστών και των αντιδραστικών μία ώρα αρχύτερα στον τάφο”.Η νησίσα Νταμάνσκι-Τσενπάο ανήκει σε μια μεγάλη διαφιλονικούμενη ζώνη, έκτασης εκατοντάδων χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων, στην ανατολική μεθόριο των δύο χωρών, ανατολικά του ποταμού Ουσούρι και βόρεια του ποταμού Αμούρ. Στην περιοχή αυτή ξέσπασαν και μια σειρά άλλων, μικρότερης κλίμακας, επεισοδίων από τον Μάρτιο ως τον Ιούλιο, με σημαντικότερη την αιματηρή μάχη της 8ης Ιουλίου σε μία άλλη μεθοριακή νησίδα του ποταμού Αμούρ, την οποία οι μεν Σοβιετικοί αποκαλούν Γκολντίσκι, οι δε Κινέζοι Πάχα. Έπειτα από μια σειρά ανάλογων επεισοδίων, οι δύο πλευρές άρχισαν συνομιλίες στο Χαμπάροφσκ οι οποίες, μετά από διακοπές, απειλές και αποχωρήσεις, κατέληξαν, στις 8 Αυγούστου, σε συμφωνία για μορατόριουμ και αποκατάσταση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στους δύο μεθοριακούς ποταμούς. Ωστόσο, ένταση δημιουργήθηκε και στα δυτικά σύνορα της Κίνας, που χωρίζουν τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Καζακστάν από την αυτόνομη κινεζική περιοχή του Σιντσιάνγκ.
Έπειτα από μία αλυσίδα μεθοριακών επεισοδίων, από τα μέσα του Απριλίου, πολύνεκρες συγκρούσεις ξέσπασαν ση μεθόριο του Σιντσιάνγκ στις 13 Αυγούστου. Οι δύο πλευρές έδωσαν διαφορετικές εκδοχές γύρω από τα πραγματικά γεγονότα που οδήγησαν στη σύγκρουση.
Σύμφωνα με τους Κινέζους, εκατοντάδες Σοβιετικοί στρατιώτες, δεκάδες τανκς και δύο ελικόπτερα εισέβαλαν στην περιοχή Τιεχλεκτί, προχώρησαν σε βάθος δύο χιλιομέτρων στο κινεζικό έδαφος και άνοιξαν απροειδοποίητα πυρ εναντίον μεθοριακών φρουρών, περικυκλώνοντας κινεζικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Αντίθετα, η σοβιετική κυβέρνηση, με διπλωματική νότα της, υποστήριξε ότι κινεζικές δυνάμεις παραβίασαν τα σοβιετικά σύνορα και απωθήθηκαν, στη συνέχεια, από τους αμυνόμενους μεθοριακούς φρουρούς. Σύμφωνα με ρεπορτάζ εφημερίδων, οι Κινέζοι είχαν προσπαθήσει να δημιουργήσουν προγεφυρώματα, καταλαμβάνοντας υψώματα στο σοβιετικό έδαφος, αλλά περικυκλώθηκαν με διπλή επίθεση, μετωπικά και από τα μετόπισθεν, από σοβιετικά στρατεύματα και τράπηκαν σε φυγή, εγκαταλείποντας στο πεδίο της μάχης και δύο κινηματογραφικές κάμερες, με τις οποίες φιλοδοξούσαν να γυρίσουν προπαγανδιστική ταινία για την αναμενόμενη συντριβή του εχθρού. Το νέο, σοβαρό επεισόδιο προκάλεσε πολεμικό παροξυσμό τόσο στη Μόσχα όσο και στο Πεκίνο.

Η μαοϊκή ηγεσία οργάνωσε συγκεντρώσεις πολιτών και στρατιωτών σε όλη τη χώρα, ενώ οι Σοβιετικοί κατήγγειλαν το Πεκίνο για γενοκτονία των Ουιγκούρ -η Λιτερατούρναγια Γκοαζέτα μίλησε για 25.000.000 εκτελεσμένους την περίοδο 1955-1965- τους οποίους Ουιγκούρ η Μόσχα κάλεσε σε εξέγερση, με ραδιοφωνικές εκπομπές στην τοπική τους γλώσσα. Ένα χρόνο μετά την εισβολή του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία, οι ενέργειες αυτές εκλήφθησαν από τους Κινέζους ως προετοιμασία για γενικευμένο σινοσοβιετικό πόλεμο.
Στην Ουάσινγκτον διέρρευσε έκθεση της CIA, σύμφωνα με την οποία οι Σοβιετικοί εξέταζαν το ενδεχόμενο προληπτικής αεροπορικής επίθεσης εναντίον των κινεζικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.

Από την πλευρά τους, οι Κινέζοι μετέφεραν άμεσα τα πυρηνικά τους από το ευάλωτο Σιντσιάνγκ στο απρόσβλητο Θιβέτ, απομάκρυναν μία σειρά στρατηγικής σημασίας βιομηχανίες στα ενδότερα και έστειλαν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα με τη Μογγολία, απ’ όπου περίμεναν την εισβολή. Στις 23 Αυγούστου μεγάφωνα που είχαν στηθεί στην πλατεία της “Ουράνιας Γαλήνης” του Πεκίνου κάλεσαν τον πληθυσμό να ετοιμάζεται για πόλεμο με τους Σοβιετικούς.
Σ’ αυτό το κλίμα ένα θλιβερό γεγονός, ο θάνατος του κομμουνιστή ηγέτη του Βόρειου Βιετνάμ Χο Τσι Μιν, έφερε στο Ανόι τους πρωθυπουργούς της Ε.Σ.Σ.Δ. και της Κίνας, Αλεξέι Κοσίγκιν και Τσου Εν Λάι. Ο Κινέζος πρωθυπουργός έφυγε από τη βορειοβιετναμική πρωτεύουσα στις 4 Σεπτεμβρίου, πριν από την κηδεία του Χο Τσι Μιν, και όλος ο κόσμος υπέθεσε ότι το έπραξε για να μην αναγκαστεί να συναντήσει ή να συνευρεθεί με τον Σοβιετικό ομόλογό του. Παραδόξως, επρόκειτο για το αντίθετο. Ο Τσουν Εν Λάι πέταξε για το Πεκίνο για να συζητήσει με τον Μάο το ενδεχόμενο μιας έκτακτης συνάντησης με τον Κοσίγκιν με στόχο την εκτόνωση της έντασης.
Είχε προηγηθεί μεσολαβητική πρωτοβουλία του Κ.Κ. του Βιετνάμ, σύμφωνα με την πολιτική διαθήκη του νεκρού ηγέτη του, που διαβάστηκε στην κηδεία του, στις 8 Σεπτεμβρίου, και στην οποία πρωτεύουσα θέση κατείχε μία έκκληση για την αποκατάσταση της ενότητας του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος. Η συνάντηση όντως πραγματοποιήθηκε στο αεροδρόμιο του Πεκίνου στις 11 Σεπτεμβρίου, και εγκαινίασε ένα μορατόριουμ στις σχέσεις των δύο χωρών, το οποίο έδωσε τη θέση του σε μια περίοδο ύφεσης, καθώς στις 7 Οκτωβρίου άρχισαν στο Παρίσι επίσημες συνομιλίες για το εδαφικό.
Ωστόσο καθώς συνεχιζόταν η συγκέντρωση σοβιετικών δυνάμεων στα βόρεια σύνορα της Κίνας, Σοβιετικοί αξιωματούχοι άρχισαν να ρωτούν Αμερικανούς αξιωματούχους αν οι ΗΠΑ θα δέχονταν μια σοβιετική επίθεση ενάντια στο κινεζικό πυρηνικό οπλοστάσιο. Παρόμοιες διερευνητικές κινήσεις έκανε η Σοβιετική Ενωση και προς τους συμμάχους της στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας, μάλλον για να το διαρρεύσει στην Κίνα και να αυξήσει τις πιέσεις στον Μάο. Η κυβέρνηση του Ρίτσαρντ Νίξον ανησυχούσε τόσο πολύ για το ενδεχόμενο μαζικής σοβιετικής εισβολής στην Κίνα, που στις 5 Σεπτεμβρίου 1969 εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ξεκαθάριζε ότι οι ΗΠΑ δεν θα παρέμεναν αδρανείς σε περίπτωση σινοσοβιετικού πολέμου.

Στα μέσα Σεπτεμβρίου 1969 το πολιτικό γραφείο του ΚΚΚ συζήτησε επανειλημμένως το ενδεχόμενο πολέμου και αποφάσισε να πάρει έκτακτα αμυντικά μέτρα. Ο Μάο θεωρούσε ως πιθανή ημερομηνία μιας σοβιετικής εισβολής την 1η Οκτωβρίου, καθώς ήταν η εθνική γιορτή της Κίνας. Οταν παρήλθε αυτή η ημερομηνία, θεώρησε ως επόμενη επικίνδυνη ημερομηνία την 20ή Οκτωβρίου, καθώς θα λάμβαναν χώρα σινοσοβιετικές συνομιλίες για τις μεθοριακές διαφορές τους. Στα μέσα Οκτωβρίου το πολιτικό γραφείο του ΚΚΚ αποφάσισε να διασπαρεί η κινεζική ηγεσία στην ενδοχώρα της Κίνας, καθώς το Πεκίνο ήταν σχετικά κοντά στα βόρεια σύνορα.

Μετά την πάροδο και της 20ής Οκτωβρίου 1969 χωρίς σοβιετική εισβολή, ο Μάο σταμάτησε να θεωρεί μια ενδεχόμενη σοβιετική εισβολή ως επικείμενη. Κατά τα επόμενα δύο χρόνια ωστόσο αυξάνονταν οι σοβιετικές δυνάμεις στα βόρεια της Κίνας, φτάνοντας τις 44 μεραρχίες. Παράλληλα οι ΗΠΑ άρχισαν να μειώνουν τις δυνάμεις τους στο Νότιο Βιετνάμ στο πλαίσιο της πολιτικής της «βιετναμοποίησης», δηλαδή της σταδιακής αντικατάστασης των αμερικανικών δυνάμεων από δυνάμεις του Νοτίου Βιετνάμ. Η αύξηση των σοβιετικών και η μείωση των αμερικανικών δυνάμεων στην άμεση περιφέρεια της Κίνας έπεισε τον Μάο να προσεγγίσει τις ΗΠΑ για να εξισορροπήσει τη σοβιετική ισχύ.

Η προσέγγιση της ΛΔΚ με τις ΗΠΑ χρειάσθηκε χρόνο. Από τον Οκτώβριο 1970 άρχισε να λειτουργεί το Πακιστάν ως δίαυλος επικοινωνίας, καθώς το εμπιστεύονταν τόσο το Πεκίνο όσο και η Ουάσιγκτον. Κρίσιμη πάντως ήταν η πρωτοβουλία του Μάο τον Απρίλιο 1971 να καλέσει στην Κίνα την εθνική ομάδα πινγκ πονγκ των ΗΠΑ, που βρισκόταν στην Ιαπωνία. Αυτή ήταν η πρώτη ευκαιρία για τις δύο πλευρές να αρχίσουν να ανασκευάζουν στην εκατέρωθεν κοινή γνώμη τις αρνητικές εικόνες που είχε η κάθε πλευρά για την άλλη. Η κίνηση αυτή άνοιξε τον δρόμο για τη μυστική επίσκεψη του Αμερικανού συμβούλου εθνικής ασφάλειας, Χένρι Κίσινγκερ, στο Πεκίνο τον Ιούλιο 1971, κατά την οποία συμφωνήθηκε να επισκεφθεί ο ίδιος ο Νίξον την Κίνα τους πρώτους μήνες του 1972.

Η επίσκεψη του Νίξον στην Κίνα τον Φεβρουάριο 1972 κράτησε μία εβδομάδα, ώστε να μεγιστοποιηθεί η δημοσιότητά της και ο αντίκτυπός της στη διεθνή πολιτική. Στις συναντήσεις του Μάο με τον Αμερικανό πρόεδρο οι δύο ηγέτες αστειεύονταν για την παλιά έχθρα τους. Την ουσία πάντως την τόνισε ο Νίξον, λέγοντας στον Μάο: «Πρέπει, για παράδειγμα, να αναρωτηθούμε –εντός της αιθούσης πάντα– γιατί οι Σοβιετικοί έχουν περισσότερες δυνάμεις στα σύνορα απέναντί σας από ό,τι έχουν στα σύνορα απέναντι από τη Δυτική Ευρώπη;».
Το άνοιγμα του Μάο προς τις ΗΠΑ έβγαλε την Κίνα από την απομόνωση και δρομολόγησε μακροπρόθεσμα την ένταξή της στο ανοικτό διεθνές οικονομικό σύστημα. Πιο άμεσα λειτούργησε ως εργαλείο για την εξισορρόπηση της σοβιετικής ισχύος, που συνέχιζε να ανησυχεί τον Μάο και τον Τσου Ενλάι το 1973.

Οι σινοσοβιετικοί ανταγωνισμοί θα συνεχίζονταν και θα κορυφώνονταν στο παγκόσμιο δράμα της Ινδοκίνας με μια σειρά γεγονότων που στιγμάτησαν και δίχασαν για πάντα το σοσιαλιστικό μπλοκ παγκοσμίως. Την εισβολή πρωτίστως του προσφάτως ενοποιημένου Βιετνάμ στην Καμπότζη το 1978 (μετά την μεγάλη ήττα των ΗΠΑ στο λεγόμενο πόλεμο του Βιετναμ) την ανατροπή του καθεστωτος Πολ Ποτ και των αποκαλύψεων του Βιετναμέζικου στρατού ότι οι δυναμεις των Ερυθρών Χμερ προέβησαν σε μαζικές σφαγές περίπου 1.8000.000 με 2.000.000 ανθρώπων στην Καμπότζη για να ακολουθήσει η εισβολή της Κίνας στο Βιετναμ ένα χρόνο αργότερα η οποία όμως δεν κατέληξε σε μετωπικό και χρονοβόρο πόλεμο. Το γεγονός ωστόσο είναι ότι το Βιετναμ διατήρησε την κατοχή του στην Καμπότζη για μια δεκαετία με κυβερνησεις της αρεσκείαα του ενώ τα απομεινάρια των Ερυθρών Χμερ επιδόθηκαν σε έναν εμφύλιο εναντίον των διορισμενων κυβερνήσεων και κατοχικών στρατευμάτων με τη βοήθεια και την αρρωγή του Ρήγκαν και της Θάτσερ ( όπως καταγγέλεται έκτοτε).

Τα ιστορικά αυτά γεγονότα είναι χρήσιμα γιατί μπορούν να μας προσφέρουν μια σειρά από εξαιρετικά χρήσιμα συμπεράσματα:

1) Στη διαμάχη ΕΣΣΔ-Κίνας και οι δυο πλευρές χρησιμοποίησαν η μια εναντιον της άλλης την κατηγορία της προδοσίας των κομμουνιστικών-επαναστατικών ιδανικών, της δυτικής επιρροής και συνεργασίας με τον αμερικανικό παράγοντα και της στροφής σε ιμπεριαλιστικούς τακτικισμούς και πολιτικές. Αυτό σημαίνει είτε ότι μια από τις δυο είχε δίκιο ή και οι δύο εκτός αν είχαν και οι δύο άδικο και ψεύδονταν. Αυτό δε μπορεί παρά να προκαλεί καμπανάκι συναγερμού καθε φορά που ακούμε κομμουνιστές να αποδίδουν τέτοιες κατηγορίες σε άλλους. Το πιο πιθανό είναι ότι απλώς κρύβεται από πίσω κάποιος πολιτικός ανταγωνισμός και ότι πρόκειται πιθανότατα για τη λεγόμενη προδοτολογία.

2) Το ότι η Κίνα στήριξε την σταδιακή της προσέγγιση με τις ΗΠΑ σε μια αυξανόμενη πολεμική με τις ΕΣΣΔ που οφειλόταν μεταξύ άλλων και στην υπεράσπιση της πολιτικής παρακαταθήκης του Σταλιν ως παγκόσμιο ηγέτη του Διεθνοϋς Προλεταριάτου , παρακαταθήκη την οποία οι ΕΣΣΔ δια μέσω της ρεβιζιονιστικής τους ηγεσίας είχαν υποτίθεται αποκηρύξει προχωρώντας στην αποσταλινοποίηση. Έτσι παρατηρούμε ότι η πιο θεαματική γεωπολιτική στροφή που ειχε γίνει ποτέ ως τότε ίσως, ιδεολογικά πάτησε πάνω στην υπεράσπιση της πιο συνεπούς κομμουνιστικής παράδοσης. Κάτι που καθόλου εντύπωση δεν πρέπει να προκαλεί δεδομένου του τι γεωπολοτικές στροφές και μέτωπα είχαν συντελεστεί τις προηγούμενες δεκαετίες και ιδίως προ και κατά τη διάρκεια του ΒΠΠ.

3) Στο ότι ο κόσμος καταρχάς δεν υπήρξε ποτέ αυστηρά διπολικός ούτε και στην λεγόμενη σκληρή εποχη του Ψυχρού Πολέμου κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα απο το γεγονός ότι δύο από τις μεγαλύτερες εκπροσώπους του αντι-ιμπεριαλιστικού μπλοκ παρά λίγο να έρθουν σε πυρηνική σύγκρουση μεταξύ τους.

4)Ότι στο θέμα των καταπιεσμένων εθνικών μειονοτήτων το αντι-ιμπεριαλιστικό μπλοκ τηρεί με συνέπεια αλα καρτ θέση και στάση στηρίζοντας ή καταδικαζοντας αποκλειστικά με όρους στενών εθνικών και γεωπολιτικών συμφερόντων και όχι βάση πάγιων και διαχρονικών πολιτικών αξιών κι αυτό φαίνεται από το ότι η Κίνα εφάρμοζε τακτικές Ισραηλ απέναντι στους μουσουλμάνους Ουιγούρους τους οποίους στήριζαν οι ΕΣΣΔ στρατιωτικά, οικονομικά και πολιτικά ενώ τις ίδιες πολιτικες ακριβώς εφάρμοζαν και οι ΕΣΣΔ σε όλες τις εθνικες και θρησκευτικές μειονοτητες στο εσωτερικό ή τα σύνορα της με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους Τσετσένους.

5) Στο ότι εκατομύρια πιστών υπηκόων και απο τις δυο πλευρές , εκατομύρια πιστών κομμουνιστών,που θεωρούσαν τους άλλους εκατομύρια πιστούς κομμουνιστές προδότες, ήταν έτοιμοι να προχωρήσουν σε μια αλληλοσφαγή πιθανόν χωρίς προηγούμενο στον κόσμο επειδή κάποια πλευρά από τις δυο ίσως δεν ήταν τόσο πολύ κομμουνιστική.

Πρόκειται αν μη τι άλλο για υλικό που γεννάει άφθονο προβληματισμό.

Πηγές:
1)https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CF%83%CF%8D%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B7_(1969)

2)http://www.kathimerini.gr/831523/article/epikairothta/kosmos/h-sinosovietikh-rh3h

3)http://pandiera.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CF%81/

4) https://www.e-dromos.gr/to-vathos-tou-ouranou-einai-panta-kokkino/amp/

5)https://clioturbata.com/%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82/ussr-and-china/

6)http://resistance69.blogspot.com/2011/09/blog-post_04.html?m=1

7)https://state2parastatescam.blogspot.com/2018/03/h-k-m-n.html?m=1

8)http://sfyrodrepano.blogspot.com/2013/07/blog-post_21.html?m=1

9)https://parapoda.wordpress.com/tag/%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AE-%CE%B2%CE%B9%CE%B5%CF%84%CE%BD%CE%AC%CE%BC-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CF%80%CF%8C%CF%84%CE%B6%CE%B7-1978/

10)https://orizondas.blogspot.com/2015/05/blog-post_16.html?m=1

11)http://www.katiousa.gr/istoria/anodos-kai-ptosi-ton-kokkinon-chmer/

12)http://leninreloaded.blogspot.com/2014/07/blog-post_4103.html?m=1

Η φρίκη της διπλανής πόρτας

Μερικές από τις πιο συγκλονιστικές φωτό του 20ου αιώνα που αφορούν στη φρίκη και τα εγκλήματα του πολέμου έχουν να κάνουν με παιδιά . Παιδιά νεκρά, παιδιά αδυνατισμένα από την πείνα ή ταλαιπωρημένα από φριχτές κακουχίες. Παιδιά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή παιδιά με τουμπανιασμένες κοιλιές στην Αφρική. Από τότε που ο φακός μπήκε στη ζωή μας η φρίκη απαθανατίζεται και φτάνει στα δικά μας μάτια από χίλιες διαφορετικές γωνιές του κόσμου. Για να σοκαριστούμε. Για να συγκλονιστούμε. Για να ενδιαφερθούμε. Ή εστω απλώς για ένα πούλιτζερ. Για λίγα φύλα παραπάνω . Για κάποια αύξηση των πωλήσεων. Μερικές φορές ωστόσο έπιασε. Ποιος δε θυμάται την περιβόητη φωτογραφία με το κοριτσάκι στο Βιετνάμ να τρεχει γυμνό και τρομαγμένο μετά το βομβαρδισμό του χωριού του απο αμερικανικές ναπαλμ; Έγινε το σύμβολο του αντιπολεμικού αισθήματος μιας ολόκληρης εποχής. Ποιος ή ποιά έχει μείνει ασυγκίνητος/η με φωτογραφίες από υποσιτισμένα παιδιά στην Αφρική ή παιδιά σκλάβους σε εργοστάσια της Ασίας; μήπως σε ολες αυτές τις περιπτώσεις οι φωτογραφίες είχαν την οποιαδήποτε συναίνεση των παιδιών; μήπως το κοριτσάκι στο Βιετναμ ρωτήθηκε πριν τραβηχτεί φωτογραφία και γίνει παγκοσμίως γνωστό ;
Ασφαλώς ένα θέμα είναι η χυδαία εκμετάλευση του ανθρώπινου πόνου και πένθους. Ένα άλλο όμως ειναι -και πρέπει να παραδεχτούμε- πως στην πραγματικότητα το σοκ αυτή τη φορά είναι πολλαπλάσιο και έχει να κάνει με το γεγονός ότι η καταστροφή αφορά τη δική μας κοινωνική πραγματικότητα. Όχι κάποιο μακρινό Βιετναμ ή Αφρική ή Ασία αλλά ένα προάστιο μια ανάσα δίπλα απο την πορτα μας . Το πραγματικό σοκ είναι ότι τέτοιες καταστροφές είναι λιγότερο φρικτές όταν είναι μακριά μας. Περισσότερο εξωτικές. Για αυτό και οι φωτογραφίες που κυκλοφορούν είναι απλές μαρτυρίες της φρίκης. Ενώ τώρα είναι μαρτυρίες ότι η φρίκη ξέρει που μένουμε και μπορεί να έρθει στη γειτονιά μας. Στην πραγματικότητα είναι το γεγονός ότι δε μπορούμε να διαχειριστούμε αυτήν την πολύ απλη και ωμή διαπίστωση. Συν του ότι τόσες μέρες η εξοικοίωση με τα θύματα στους δέκτες των κάθε λογής οθονών μας , μας έκαναν να τα αισθάνομαστε πιο δικα μας. Και η εικόνα της κατάληξης τους μας συντρίβει επειδή νιώθουμε πως τα γνωρίζαμε.
Αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να απενοχοποιηθεί κάθε είδους επικοινωνιακή διαχείρηση των πτωμάτων (μικρών και μεγάλων) και να γενικευτεί ο κανιβαλισμός χωρίς κριτήρια. Απλά ας προβληματιστούμε τι είναι αυτό που πραγματικά μας ενοχλεί τόσο πολύ . Ίσως αν είμαστε ειλικρινείς νιώσουμε άβολα με το τελικό συμπέρασμα.