*
Με αφορμή την παράσταση του κατά συρροή παιδοβιαστή Λιγνάδη με 13 κρατούμενους για παρόμοιες υποθέσεις στις φυλακές Τρίπολης βλέπουμε πάλι ένα κρεσέντο απίστευτου συντηρητισμού που ευνοεί την σκλήρυνση των όρων κράτησης του συνολικού πληθυσμού των φυλακών. Η εξάπλωση αυτού του ηθικού πανικού εξαπλώνεται και σε μεγάλο μέρος του προοδευτικού αλλά και αριστερού χώρου, χαρίζοντας το κομμάτι διαχείρισης του έγκλειστου πληθυσμού στην πλέον σκληρή και αδυσώπητη κατασταλτική αντίληψη που πάει να παγιωθεί και με το νέο αυστηρό ποινικό κώδικα. Θα πρέπει συνεπώς να υπενθυμίζονται διαρκώς κάποια βασικά πράγματα:
1) Το λεγόμενο έγκλημα ως φαινόμενο δεν είναι ανεξάρτητο και αποκομμένο από τις κοινωνικές συνθήκες του κοινωνικοπολιτικού συστήματος και των δομικών αδικιών και καταπιέσεων που αυτό παράγει. Στην περίπτωση Λιγνάδη μία εξ αυτών είναι η πατρίαρχια και μάλιστα με ειδικό βάρος
2) Στις φυλακές κατά βάση, βρίσκεται με το στίγμα του εγκληματία το πιο αποκλεισμένο και περιθωριοποιημένο κομμάτι της κοινωνίας που κατά βάση αναπτύσει μια υποκουλτούρα παραβατικότητας που μπορεί να λάβει πολλές μορφές και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αφορά συμμορίες και ναρκωτικά
3) Οι ελάχιστες εξαιρέσεις όπου άνθρωποι από το μπλοκ των οικονομικά και πολιτικά ισχυρών της κοινωνίας θα βρεθούν εντός φυλακής αναδεικνύει ακόμα μια δομική αδικία του ίδιου του συστήματος καθώς προδίδει τον ταξικό χαρακτήρα της δικαιοσύνης και της τιμωρίας
4) Οι ίδιοι άνθρωποι προφανώς και θα απολαμβάνουν ιδιαίτερη μεταχείριση στις περισσότερες των περιπτώσεων αλλά πολλές φορές αυτό σημαίνει ότι απλώς θα λαμβάνουν μια μεταχείριση με περισσότερο σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, γεγονός που θα πρεπε να προβληματίζει για τις συνθήκες που ζουν οι υπόλοιποι κρατούμενοι στις φυλακές , και όχι οι πρώτοι
Το μεγάλο γεγονός επομένως εδώ δεν είναι αν ένας παιδοβιαστής του βεληνεκούς του Λιγνάδη έχει την ευκαιρία να συμμετέχει σε καλλιτεχνικά δρώμενα εντός φυλακής, να παίζει σε θεατρικές ή μουσικές παραστάσεις, να συμμετέχει σε κοινές ομάδες όπου ασκούνται δραστηριότητες γαλήνης και αποσυμπίεσης της ψυχολογίας των κρατουμένων, αλλά το πόσοι κρατούμενοι έχουν την ίδια δυνατότητα και σε πόσες φυλακές τρέχουν παρόμοια προγράμματα και με τι ποσοστό συμμετοχής. Εδώ όμως έχουμε το αντίθετο.
Η αντίληψη λοιπόν ότι οι “εγκληματίες’ που είναι φυλακή δεν πρέπει να ψυχαγωγούνται με κανένα τρόπο, δεν πρέπει να διασκεδάζουν και γενικά δεν πρέπει να έχουν κανένα λόγο να θέλουν να συνεχίσουν να ζουν μέσα στη φυλακή, είναι η κοινωνική νομιμοποίηση και το ξέπλυμα της κρατικής πολιτικής που ωθεί τον έγκλειστο πληθυσμό στα ψυχοφάρμακα, στα ναρκωτικά, στην ένταξη τους σε συμμορίες εντός φυλακής, στην απελπισία, στην τρέλα και τις αυτοκτονίες. Είναι η στράτευση σε μια ιδεολογική θέση που λέει ότι οι ζωές των κρατουμένων δεν μετράνε, επειδή είναι ένας πληθυσμός που του αξίζει να ζει σε ένα μόνιμο καθεστώς εξαίρεσης από τα ανθρώπινα δικαιώματα λόγων των επιλογών του. Επιλογές που αποσυνδέονται από τις γενικότερες κοινωνικές συνθήκες για να εμφανιστούν ενώπιων μας τέρατα που πρέπει να καταδικαστούν σε μια αιώνια ίσως ζωή στο καθαρτήριο για να νιώθουμε καλύτερα εμείς οι αγνές και αμόλυντες υπάρξεις που ποτέ δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθούμε στη θέση τους και να κάνουμε ότι και αυτοί. Είναι η συμπαράταξη με το ιδεολογικό στρατόπεδο της Τάξης και Ασφάλειας που οραματίζεται κοινωνίες φυλακής γεμάτες αστυνομικές περιπολίες, τείχη, συρματοπλέγματα και στρατόπεδα συγκέντρωσης. Με λίγα λόγια είναι μια αντίληψη εχθρική για κάθε προοδευτικό άτομο. Και ως τέτοια της αξίζει να αντιμετωπίζεται.
Περιπτώσεις σαν αυτές του παιδοβιαστή Λιγνάδη εξάλλου προκύπτουν μέσα σε συγκεκριμένα πλαίσια όπου υπάρχει θεσμική συνέργεια σε επίπεδο πολιτικής κορυφής, γενικευμένη χρόνια συγκάλυψη από κυκλώματα με υψηλό κοινωνικό κύρος και ισχυρό ταξικό προφίλ μέχρι και την αστυνομική συνέργεια στο επίπεδο των ερευνών που δεν έγιναν ή έγιναν με ύποπτο τρόπο. Σίγουρα πάντως τέτοιες περιπτώσεις δε διευκολύνονται από το ότι κάποιοι λίγοι κρατούμενοι σε κάποιες λίγες φυλακές, έχουν πρόσβαση ξανά σε πράγματα που τους θυμίζουν ότι είναι άνθρωποι και ότι οι ζωές τους έχουν αξία. Πράγματα όπως το θέατρο.
Η φωτογραφία είναι από στιγμιότυπο της ταινίας “Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει” η οποία αφορά την κινηματογράφηση της προετοιμασίας και της εκτέλεσης της ομώνυμης θεατρικής παράστασης με πρωταγωνιστές κρατούμενους της πτέρυγας υψίστης ασφαλείας της φυλακής Ρεμπίμπια στη Ρώμη σε σκηνοθεσία των αδερφών Ταβιάνι